Uçuk olarak bilinen herpes simpleks virüsü, bu can sıkıcı ve genellikle ağrılı kronik durumun nedenidir. Herpes yaraları tipik olarak bir hafta ila 10 gün arasında hükmünü sürmeye devam eder. En sık dudaklarda, dilde, ağız içinde veya diş etlerinde görülürler. Yaralar ilk olarak bir veya 2 gün sonra patlayan sıvı dolu kabarcıklar olarak ortaya çıkar ve bu yaralar virüs içeren sıvıyı sızdırır. Birkaç gün sonra, yaralar kabuk oluşturur.

Bu virüs oldukça bulaşıcıdır ve öpüşme gibi ten tene temas yoluyla yayılabilir. Enfekte olduktan sonra, bir kişi hayatının geri kalanında herpes simpleks virüsüne sahip olacaktır. Aktif olmadığında, virüs bir grup sinir hücresinde uykuda kalır. Bazı insanlar virüsle ilgili herhangi bir semptom geliştirmezken, diğerleri periyodik olarak uçuk çıkarmaya devam eder.

Uçukların tedavisi yoktur, ancak reçeteli antiviral haplar veya kremler, yaraların daha çabuk iyileşmesine yardımcı olabilir. Ve gelecekte oluşabilecek uçukların sıklığını, uzunluğunu ve şiddetini azaltabilirler.

Uçuk belirtileri nelerdir?

Uçuklar oluşurken genellikle birkaç aşamadan geçerler:

Karıncalanma ve kaşıntı: Birçok insan, küçük, sert, ağrılı bir nokta belirmeden ve kabarcıklar oluşmadan bir gün kadar önce dudak çevresinde kaşıntı, yanma veya karıncalanma hisseder. Küçük, sıvı dolu bu kabarcıklar tipik olarak dudaklarınızın kenarı boyunca patlar. Bazen burun veya yanak çevresinde veya ağzın içinde de ortaya çıkabilirler.

Sızma ve kabuklanma: Küçük kabarcıklar birleşebilir ve daha sonra patlayarak, sızan ve kabuklanan açık yaralar bırakabilirler.

Belirtiler ve semptomlar, bunun ilk uçuk hikayeniz veya tekrarlanan bir uçuk olup olmadığına bağlı olarak değişir. İlk kez uçuk yaşadığınızda, virüse ilk maruz kalmanızdan sonraki 20 güne kadar semptomlar başlamayabilir. Yaralar birkaç gün sürebilir ve kabarcıkların tamamen iyileşmesi de iki ila üç hafta sürebilir. Tekrarlayan enfeksiyonlar çok daha hafif olma eğilimindedir ve yaralar genellikle dudakların kenarlarında çıkar.

Uçuk, baş ağrısı dahil olmak üzere şiddetli, grip benzeri semptomlara da neden olabilir. Bununla birlikte, bazı kişilerde hiçbir semptom görülmez.

Aşağıdakiler, tekrarlayan bir uçuk enfeksiyonunun en yaygın belirti ve semptomlarıdır:

• Enfeksiyonun çıkacağı bölgede başlangıçta kızarıklık, şişlik, ağrı veya kaşıntı gelişebilir.
• Dudaklarda veya burun altında ağrılı, içi sıvı dolu kabarcıklar görünebilir. Bu kabarcıklar ve sıvı oldukça bulaşıcıdır.
• Kabarcıklar sıvı sızdırır ve yaralara dönüşür.
• Yaklaşık dört ila altı gün sonra, yaralar kabuklanmaya ve iyileşmeye başlayacaktır.
• Uçuk belirtileri ve semptomları diğer tıbbi problemlerin öncüsü gibi görünebilir. Doğru bir teşhis için daima doktorunuza danışmalısınız.

Uçuk neden oluşur?

Uçuklara, herpes simpleks virüsünün (HSV) belirli çeşitleri neden olur. HSV-1, en sık görülen uçuklara neden olur. HSV-2 ise genellikle genital uçuklardan sorumludur. Ancak her iki tip de yakın temas yoluyla yüze veya cinsel organlara yayılabilir. Paylaşılan mutfak eşyaları, tıraş makineleri ve havlular da HSV-1’i yayabilir.

Uçuklar, sızdıran kabarcıklar şeklinde olduğunda çok bulaşıcıdır çünkü virüs, enfekte vücut sıvılarıyla temas yoluyla kolayca yayılır. Ancak bu kabarcıklar olmasa bile virüsü yayabilirsiniz. Uçuklara neden olan virüsün bulaştığı birçok kişide belirti ve semptomlar görülmez.

Bir uçuk enfeksiyonu atağı geçirdiğinizde, virüs cildinizdeki sinir hücrelerinde uykuda kalır ve eskisi gibi aynı yerde başka bir uçuk olarak ortaya çıkabilir. Bu tekrarlama aşağıdakiler tarafından tetiklenebilir:

• Viral enfeksiyon veya ateş
• Regl gibi hormonal değişiklikler
• Stres
• Aşırı güneş ışığına ve rüzgâra maruz kalma
• Bağışıklık sistemindeki değişiklikler
• Deride yaralanmalar

Uçuk nasıl önlenir?

Yılda dokuz defadan fazla uçuk çıkarıyorsanız antiviral kremler kullanmak için doktorunuzla görüşebilir veya güneş uçuk çıkarmanızı tekrar tekrar tetikliyor gibi görünüyorsa, uçuğun çıkma eğiliminde olduğu noktaya güneş kremi sürebilirsiniz.

Ayrıca yoğun güneş ışığına maruz kalma gibi uçuk durumunu tetikleme eğiliminde olan bir aktivite yapmayı düşünüyorsanız da önleyici olarak oral bir antiviral ilaç kullanmak konusunda da doktorunuzla görüşebilirsiniz.

Uçukların diğer insanlara veya vücudunuzun diğer bölgelerine yayılmasını önlemek için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz.

• Kabarcıklar varken diğer insanlarla cilt temasından kaçının. Virüs en kolay şekilde kabarcıklar sıvı sızdırdığında yayılır.
• Eşyaları paylaşmaktan kaçının. Mutfak eşyaları, havlular, dudak kremi ve diğer kişisel eşyalar, kabarcıklara sahip olduğunuz anlarda virüsü kolayca yayabilir.
• Ellerinizi temiz tutun. Uçuk çıkardığınızda, kendinize ve diğer insanlara, özellikle bebeklere dokunmadan önce ellerinizi dikkatlice yıkayın.

Sıcak veya soğuk kompres

Kompres uçuğun ağrı ve kaşıntısını hafifletebilir. Dudakların etrafındaki alana ısı uygulamak, enfeksiyon sırasında kabarcıkların oluşmasını da durdurabilir. Evde soğuk kompres yapmak da oldukça kolaydır. Bir buz paketinin etrafına bir peçete sarın ve ağrılı bölgeye uygulayın ancak buz paketini doğrudan cilde uygulamayın. Bölgenin tuzlu su ile nazikçe yıkanması da tavsiye edilenler arasında yer alır.

Bal

Bal uygulamasının oral uçuk tedavisinde antiviral kremler kadar etkili olabileceği son yıllarda yapılan çalışmalarda ortaya çıkmıştır. Siz de Köyceğiz Bahar Balı’nı satın alarak ilk denemenizi yapabilirsiniz.

Sarımsak

Bazı araştırmalar, sarımsakta bulunan bir bileşen olan allisinin HSV’ye karşı etkili olabileceğini göstermektedir. Taze sarımsak yemek veya sarımsak içeren takviye tabletleri almak da dahil olmak üzere uçuklar için sarımsağı kullanmanın birçok yolu vardır.

Vitaminler

Çeşitli vitaminler vücudun virüse karşı korunmasına ve semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Örneğin bir kişinin D vitamini seviyesi düşükse, uçukların tekrarlama olasılığı daha yüksektir. D Vitamini, bağışıklık sistemini iyileştirerek vücudu enfeksiyonlara karşı koruyabilir. Solgar D3 Vitamin de kullanılabilecek takviyeler arasında yer alıyor.

E vitamininin antioksidatif özellikleri de uçuk gibi enfeksiyonların bağışıklık sistemi hücrelerine verdiği stresi azaltabilir ve böylece enfeksiyon olasılığını azaltabilir.