
Regülatör Nedir? & Regülatör Nerelerde Kullanılır?
Hayatın büyük bir bölümünde yer alan elektronik cihazlar, tüm işlemleri kolaylaştırma ve pratik kılma konusunda üstün rol oynuyor. Hemen hemen her konudaki işi onlar yapıyor, resmi ve eğlenceli zamanlarda onlarda kullanılıyor. Bu cihazların çalışması için ise şebeke elektriği kullanılıyor. Bazı zamanlarda elektrik akımı, evlere veya işyerlerine düzenli olarak gelemiyor. Voltaj dengesiz bir şekilde geliyor, bu durum elektriğin düşmesine ve yeniden normale dönmesine sebep olabiliyor. Bazen voltaj düşüşü cihazları kapatacak seviyede gelmese de dengesiz elektrik akımı bir zaman sonra elektrikli cihazlarda ciddi hasar bırakabiliyor.
Regülatör Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Voltaj düşüşü yalnızca evlerde değil, yüksek elektrik akımlarının yaşandığı iş yerlerinde ve sanayi bölgelerinde de sıklıkla yaşanıyor. Ev ve ofislerde yalnızca elektronik cihazların zarar görmesine neden olurken fabrika vb. yerlerde tüm işlemleri aksamasına neden oluyor. Hatta cihazların bozulmasına neden olarak üretimi bir süre durduruyor.
Bazen sıradan bir voltaj düzensizliği gibi görünse de sürekli tekrarlaması ciddi zararlara yol açabiliyor. Elektronik cihazların bozulması, işlerin akması gibi daha pek çok olumsuzluğun yaşanmaması için bir ürüne ihtiyaç duyuluyor. Bu ürün regülatör olup, elektrik akımının düşüş ya da yükselişlerinden etkilenmemeye olanak sağlıyor Regülatör sayesinde hem cihazlar korunabiliyor hem de işlemler aksamadan yapılabiliyor. Regülatörün işlevleri bunlarla da sınırlı kalmıyor. Regülatör hakkında bilmeniz gerekenler arasında daha çok bilgi bulunuyor. Şimdi regülatör nedir, ne işe yarar sorularına cevap arıyoruz.
Regülatör Ne İşe Yarar?
Regülatör, Türkçeye Fransızca kelimeden giren yabancı kökenli bir sözcük olarak biliniyor. Bu kelimenin karşılığı Türkçe de düzenleyici ve ayarlayıcı olarak geçiyor. Regülatör elektrik akımının cihazlara dengeli bir şekilde gelmesinde üstün rol oynuyor. Elektrik şebekesinde meydana gelen herhangi bir artış veya azalış gibi düzensizliklerin önüne geçiyor ve bu gerilimin düzenlenmesinde aktif rol oynuyor. Bahsi geçen cihazlar hızı, basıncı, elektrik frekansını ve elektrik akımını belirli bir düzeyde sabit tutarak elektrikli cihazları koruyor.
Şebeke elektriğinin ev veya ofislere gelişi bazen yüksek bazen ise düşük olabilir. Regülatör ise yaşanan bu düzensizlik durumunda harekete geçerek düşük olan elektriği yükseğe, yüksek olan elektriği ise düşüğe ayarlıyor. Bir başka deyişle enerjinin düşük gelmesi durumunda cihazlara elektrik akımını fazla veriyor ve aynı seviyede kalmasına olanak sağlıyor. Keza bu durumun tam tersi de meydana gelebiliyor. Elektrik şebekesine bir nedenden dolayı yüksek voltaj geldiğinde işyerindeki veya evlerdeki cihazlar olumsuz etkilenebilir. Ancak bu noktada regülatör devreye girdiğinde elektrik akımını dengeliyor ve cihazlara öyle iletiyor. Bahsi geçen cihazlar, elektrik enerjisini içerdiği bazı parçalar sayesinde düşürüyor veya arttırıyor. Gerçekleştirdiği bu enerji düşürme ya da yükseltme işlemini ise cihazı çalıştıran devre aracılığı ile yapıyor. Sanayi gibi yüksek elektrik akımının kullanıldığı yerlerde voltaj düzensizliği daha önemli bir yere sahip olduğu için 3 regülatörün kullanılması öneriliyor. Ancak ev veya mini ofis gibi yerlerde 1-2 regülatörler yeterli oluyor.
Regülatörün Çalışma Prensibi Nedir?
Regülatörün düzenli ve doğru çalışabilmesi için trafolardan seri bağlantı yapılıyor. Son derece güçlendirici niteliğe sahip olan regülatörler, trafodan dağıtılan bu gerilimin düzenlenmesi konusunda üstün görev üstleniyor. Regülatörlerin temel kaynağı bulucu eleman, servo motor ve yayım elemanları oluyor. Bu noktada bulucu eleman, daha önce ayarlanan büyük değişimleri içeriyor.
Yayım elemanları, elektrikli cihazlara gelen dengesiz akımı daha önceden belirlenen seviyelere getirmeyi başarıyor. Bunların yanı sıra servo motor, ayarlayıcı büyüklüğün yayılması için kendi aralığına girmesi gerekiyor.
Regülatör iki farklı çeşitte incelenebiliyor. Bunlardan bir tanesi karmaşık regülatör olurken bir diğeri basit regülatör oluyor. Elektrik akımında bir kısa devrenin olması durumunda regülatör devreye giriyor ve bu anlık kesinti hiç yaşanmamış gibi ideal elektriğin cihazlara normal bir biçimde gitmesine olanak sağlıyor. Bu sayede elektrikli cihazlarda herhangi bir sorunun yaşanmamasının önüne geçiyor.
Basit regülatör modellerinin en büyük problemlerinin başında kısa devre gibi anlık dengesizliklere anında karşılık veremiyor olmaları geliyor. Ancak karmaşık regülatör modellerinde bu tarz problemlerle karşılaşılmıyor. Keza karmaşık regülatörler yaşanacak değişimleri önceden sezdikleri için ani veya küçük değişimlere anında müdahale de bulunuyorlar. Bu özellikleri sayesinde elektronik cihazların sağlığını korudukları gibi işyerlerindeki aksamalarında önüne geçebiliyorlar.
Son olarak bahsetmek gerekirse, regülatör modeli her ne olursa olsun görevi, şebeke elektriğinden gelen ani değişimler sonucunda ortaya çıkan gerilimi dengelemek oluyor. Bu durum dalgalanmaları kabul edilebilir bir seviyeye ulaştırır.
Regülatör Kullanım Alanları Nelerdir?
Regülatör pek çok alanda tercih edilebiliyor. Bu alanlar:
- Telekomünikasyon Cihazları
- Otomasyon Ekipmanları
- Ağaç İşleme Makineleri
- Enjeksiyon Makineleri
- Matbaa Makineleri
- CNC Tezgahları
- Motorlu Makineler
- Market Ekipmanları
- Isıtma ve Soğutma Sistemleri
- Kesintisiz Güç Kaynakları
- Tıbbi Cihazlar
- Radyo Vericileri
- Televizyon Vericileri
- Tekstil Makineleri
- Tasarım Makineleri
- Elektrikli Ev Aletleri
- Klimalar
- Kuyumculuk Cihazları
- Teknik Cihazlar
- Fotoğraf Baskı Makineleri
- Asansörler
- Kartlı Geçiş Sistemleri
- Laboratuvar Cihazları
- Dişçilik Ekipmanları
- Lazer Cihazlar
- Telefon Santralleri
- Hırsız alarm Sistemleri
- Motorlu Kepenkler
- Bilgisayar Sistemleri
- Aydınlatma Üniteleri
- Yangın Güvenlik Sistemleri
- Personel Devam Kontrol Sistemleri
- Denizcilik Ekipmanları
- Kombiler
- Ambalaj Makineleri
- Deri İşleme Cihazları
Otomatik Voltaj Regülatörü Nedir?
Teknolojik gelişmelerin artış göstermesi ile beraber hayatımıza giren bir ürün de otomatik voltaj regülatörü oluyor. Bahsi geçen regülatör çeşidi, mikro ve statik işlemcili olmak üzere ikiye ayrılıyor. Otomatik voltaj regülatörü, kademe ayarlarının manuelden çıkarılarak otomatik ayarlara evrilmesi ile cihazlar çalışmaya başlıyor. Bu tarz işlemleri otomatik olarak gerçekleştiren tüm regülatör çeşitlerine ise otomatik voltaj regülatörü ismi veriliyor. Bu cihazlara geçişte alınmak istenilen enerji tanımlanıyor.
Otomatik voltaj regülatörleri -90 V ile +50 Volt değerleri geçilmeyecek düzeyde ayarlanabiliyor. Ancak bu değerleri belirlerken bir yardım almak gerekiyor. Çünkü rastgele belirlemek ya da okunan metin üzerine karar vermek sağlıklı olmuyor. Genelde standart olarak verilen değerler, ortalama bir şebeke gerilimi yaşandığında hafif durumlarda faydalı oluyor. O nedenle regülatör satın alındığında kuruluma gelen elemanlardan bu konu hakkında destek istenmesi önem arz ediyor. Ancak alanında uzman ve deneyimli olan insanların vereceği bilgiler sayesinde cihaz sağlıklı bir şekilde kullanılabiliyor. Son olarak, otomatik voltaj regülatörlerin aşırı gerilim olduğu zaman kullanılmayan cihazlardan biri olarak dikkat çekiyor. O nedenle yeterince araştırılmadan ve bu cihaz hakkında bilgi sahibi olunmadan alınması önerilmiyor.
Araçta Regülatör Kullanılır Mı?
Regülatöre yalnızca ev ve iş yerlerinde değil, birçok alanda ihtiyaç duyulabilir. Araçlarda bu alanlar arasında yer alıyor ve regülatör kullanımı son derece gerekli oluyor. Diğer alanlarda olduğu araçlarda da kullanım amacı aynı şekilde gerçekleşiyor ve bir dengeleyici eleman olarak arabalarda bulunuyor. Üstelik regülatörler arabalar için en gerekli aletlerden bir tanesi oluyor.
Bir araçta regülatör arızasına rastlandığında genelde basınç düşük olarak geliyor. Bu durumda ise arabada benzine geçme problemi ile karşı karşıya kalınıyor. Eğer araçta regülatör arızası ile karşılaşılırsa, aniden stop etme, rolanti tutmama ve LPS beyin donması gibi problemler görülebiliyor. Bu noktada araçlarda tercih edilen regülatörün en temel görevi LPG’yi ısıtarak buharlaştırma oluyor.