ÜST

Mutluluğun Sırrı Endorfin Nedir? Endorfin Hormonu Ne İşe Yarar ve Ne Arttırır?

Son yıllarda hormonlar, vitaminler ve bunların vücudumuzda yarattığı etkiler üzerine çok sayıda araştırma var. Bu araştırmalar yapıldıkça da çok daha fazla şey öğreniyoruz ve bazı konularda bilgi ile hakimiyetimizin olduğunu fark ediyoruz. Örneğin eskiden mutluluk, tamamen soyut bir kavram olarak tanımlanırken şimdi, aslında daha çok biyolojik bir etki olduğunu biliyoruz. Ne şekilde nasıl insana geldiği bilinmeyen soyut mutluluk kavramı yerini hormonların doğru yönetilmesi ile elde edilen bir hisse bıraktı. Mutluluk hormonu olarak bilinen endorfin de bunun baş sorumlusu ilan edildi. Peki, endorfin nedir ve mutluluğun sırrı gerçekten onda saklı olabilir mi? Endorfin hormonu ne işe yarar sorusuna yanıt aradık. İşte detaylar. 

Endorfin Nedir?

Endorfin kelimesini son yıllarda çok sık duyuyoruz ve adeta mutlulukla eş bir kavram gibi öne çıkıyor. İngilizcesi endorphin olan kelime, bir hormonu tanımlar.İnsan vücudunda zaten bulunan bir peptit yapıda hormon dizilimidir ancak morfin ve opiat benzeri etki gösterir. Vücutta bu hormonu sentezleyen yer hipofiz bezi ön lobudur. Hipofiz bezi ön lobu tarafından sentezlenir ve salgılanır. İşlevi acıyı hafifletmektir. İnsan vücudunda ağrıyan dokularda ağrının azalması için etki eder. Elbette etki süresi ve kapasitesi farklılık gösterir. Örnek vermek gerekirse epilasyon sırasında vücudun bir kısmında ağrı oluşur. Burada işlem yapmaya devam ettiğinizde ilk uygulamadaki ağrının azaldığını fark edersiniz. Hipofiz bezi ön lobu buraya endorfin salgılamıştır. Bu hormon, sadece acıyı azaltma etkisi ile çalışmaz; aynı zamanda stresi azaltabilir. Kişiye neşeli, rahat bir his verir. Zira, bir sebeple azalırsa sürekli isteksiz, gergin ve her şeyi stres haline getiren bir insan ortaya çıkar. 

Endorfin Nasıl Salgılanır?

Endorfin salgılanması için vücudunuzda sağlıklı bir hipofiz bezi çalışması gerekir. Hipofiz bezinin ön lobu tarafından önce sentezlenen ve sonra da gerektiğinde salgılanan bu hormon dizilimi, yaşamınızı güzelleştirmek gibi bir etkiye sahip. 

Endorfin Salgısı Ne Zaman Artar?

Yapılan araştırmalar, bazı durumlarda endorfin hormonu salgısında artış olduğunu göstermektedir. Bunları aşağıdaki gibi listeleyebiliriz:

  • Duşta ya da havuz ve denizde olma halinin verdiği suyla temas kaynaklı rahatlama anları
  • Sex ve orgazm anlarındaki mutluluk hissi sırasında
  • Baharatlı ve acı besinler tükettiğinizde
  • Yoğun antrenman yaparken
  • Ağrı duyulan anlarda da salgılanır ancak mutlu etmekten çok ağrıyı azaltma etkisi sağlar.
  • Heyecanlandığınız anlarda da salgılanır. 

 

Endorfin Kaynakları Nelerdir?

Aslında yukarıda saydığımız durumların her biri, endorfin kaynağıdır. Dolayısıyla bu durumlar içinde olmak vücudun endorfin salgılamasını arttıracak bir seçenektir ancak daha derli toplu bir öneri vermek gerekirse; aşağıda listelenen  formülleri dikkate alabilirsiniz. 

Vitaminler

C vitamini, çinko, D vitamini, B vitamini gibi vitaminlerin yeterince alınabilmesi endorfine de olumlu etki eder. Bu vitaminlerden zengin beslenin ya da sağlık uzmanı görüşüyle vitamin takviyesi alın. 

Spor & Egzersiz

Her gün mutlaka yürüyüş yapın ya da düzenli olarak bir spor dalı ile ilgilenin. Spor yapmak yani vücudunuzu kas bakımından çalıştırmak olası bir heyecan ve ağrı hissine karşı endorfin salgılanmasına yol açıyor. Spor sonrası hayatın gözünüze bi’ başka güzel görünmesinin nedeni tam olarak bu 🙂

Acı Yiyin!

Endorfin hormonunu mıknatıs gibi çeken şeyin adı acı. Ama her anlamda acı 🙂 Nasıl ki ağrıyan yeri rahatlatmak için hipofiz bezi endorfin salgılıyorsa siz, acı bir yemek yediğiniz zaman da bunu yapıyor. Midenizle ilgili bir sağlık sorunu yoksa acılı ve baharatlı besinler tüketin. Acı pul biber, acı yeşil biber, acı turşu gibi seçenekler endorfin salgısını artırabilir. Ayrıca metabolizmanızı da hızlandırabilir. 

Heyecan Yapın!

Sizi mutlu eden ve heyecanlandıran ortamlarda bulunun. Bir sunum öncesi duyulan heyecan, yeni insanlarla tanışmadan önce hissedilen heyecan gibi durumlarda endorfin salgısı artar. Konfor alanından çıkmaya korkmayın. 

Suyu Sevin!

Yüzmek, jakuzide vakit geçirmek ya da ılık bir duş almak gibi aktiviteleri uygulayın. Suyun insan bedenine verdiği bir rahatlama hissi var. Bu his de hipofiz bezlerini aktive ediyor. 

Kişisel Bakım Günü Yapın!

Kişisel bakımınıza zaman ayırdığınız ritüelleriniz olsun. Bunlar da endorfin salgısını artırır. Kendinizle ilgilenmenin verdiği rahatlama hissi de önemli. 

Endorfin Hormonunun Amacı Ne?

Bizi mutlu etmeyi görev bilen bu hormonun ana amacı yaşama devam etmemizi sağlamak. Öyle her acıda, korkuda yad a işe yaramaz hissettiğimizde kolayca pes etmememiz için var. Bilimsel çalışmalar bu hormonun amacıyla ilgili bazı sonuçlara varmış. Bunlar;

  • Yaşamdan zevk almayı artırarak hayatın sürekliliğini sağlamak. 
  • Yaralanma ya da hastalık nedeniyle oluşan ağrıların şiddetini zamanla azaltarak yaşamın sürmesini sağlamak. 
  • Kadınların doğum zamanında onlara bir uyuşturma etkisi yapmak. Böylece annenin doğumu tamamlamasını sağlamak. 

Endorfini Artıran Besinler ve Vitaminler Var mı?

Endorfin hormonunun daha fazla salgılanmasına neden olan bazı besinler var. Bunlar; çikolata, çilek, muz, üzüm, acı biber şeklinde özetlenebilir. Vücutta yeterince C vitamini ve B vitamini varsa yine endorfin salgısı daha kolay oluyor. 

Endorfin Hormonu Az Olan Kişilerdeki Belirtiler

Endorfin eksikliği belirtileri de var tabi ki. Mesela sürekli depresif hissetmek, isteksiz olmak bazı vitaminlerin ve endorfin salgısının eksikliğine işaret edebilir. Yapılan araştırmalar, endorfin salgısı bir sebeple az olan insanlarda aşağıdaki ortak belirtileri kaydetmiş:

  • İsteksizlik, motive olamama, mutsuz ve depresif ruh hali.
  • Ertelemeye eğilim
  • Uyku bozukluğu
  • Dürtüsel davranışlar
  • Kronik baş ağrısı

Hormonları Önemseyin!

Vücudumuz inanılmaz bir kimyaya sahip. Hormonlar da bu kimyanın baş aktörleri. Mesela dopamin hormonu, zevk almak ve mutlu olmak için gerekli. Oksitosin hormonu, birine bağlanma ve aşık olma konusunda ihtiyaç duyduğumuz bir hormondur. Serotonin hormonu varlığı dengeli bir ruh haline yardım eder. Ani iniş çıkışları önler. Bu hormonları tanımak ve onların doğru şekilde salgılanması için vücudumuza destek olmak bilinç meselesi. Bilgi edinerek, doğru besinleri tüketmek, gerekli vitamin takviyeleri için araştırma yaparak, egzersiz ve diğer sosyal aktiviteleri hayata dahil ederek ölçülebilen bir mutluluk seviyesi elde edebilirsiniz. Belki bugün çok isteksiz, mutsuz, depresif, yeni şeylere başlama gücü olmayan bir insan gibi hissediyorsunuz. Bunu değiştirmek için yapabileceğiniz çok fazla şey varken bu şekilde yaşamınızı sürdürmeyin. Psikolog desteği, aktiviteyi artırmak, okumak, doğru beslenmek, gerekiyorsa gıda takviyesi almak, kanda hormon ve vitamin değerlerine baktırmak, spora başlamak gibi seçeneklerle kısa sürede çok fazla şeyin değişmesi olası. Bir adım atın ve gerisi gelsin 🙂