Kötü yağlar!… Yağlar beslenmemizde ve sağlığımızda önemli bir yere sahip; ama hangisini yemeli? Hangisinden uzak durmalı? Ne kadar sıklıkla tüketilmeli? Sorular uzayıp gidiyor. İsterseniz gelin beslenmemizde önemli bir yere sahip olan yağları birlikte tanıyalım. 

Besinlerle başımız dertte. Her geçen gün yediklerimizle ilgili yeni bir bilgiye ulaşıyor ve bu bilgiyle beslenme alışkanlıklarımızı değiştiriyoruz.

Modern çağın hastalığı olan obezite ve onun beraberinde getirdikleri korkulu rüyamız. Beslenmede öyle bir nokta var ki hepimizin kafasını karıştırıyor.

Yağ ve yağ çeşitleri nelerdir?

Beslenme, söz konusu olduğunda kulaktan dolma bilgiler bizi doğru bildiğimiz yanlışlara sürüklüyor. Hele ki yağlar söz konusu olduğunda… Yağlar yemeklerimizi ve yeme alışkanlıklarımız için vazgeçilmez durumda. Yediklerimizin aromasını alabilmemiz yağların işi. Yiyeceklere sağladığı dokuda çabası. İnsan vücudunun en önemli enerji kaynağı yağlar genel olarak üçe ayırabiliriz. 

• Doymuş yağlar.
• Doymamış yağlar.
• Trans yağlar.

Doymuş yağ nedir?

Doymuş yağ demek hidrojen demektir. Karbon atomlarının birbirine bağladığı yağ molekülleri hidrojen atomlarıyla bir zincir oluşturarak doymuş yağı oluşturur. Fazla tüketilmesi halinde kalp, damar ve kolesterol gibi sağlık sorunları açabilen doymamış yağlar genellikle hayvansal ürünlerde bulunur. Günlük tüketilen doymamış yağ miktarı oldukça önemlidir. Her insanda değişiklik gösterse de günlük olarak aldığınız kalorinin yüzde onundan fazlasını doymuş yağlardan almanız tehlike çanlarının çalmasına neden olabilir. 

• Margarin
• Palm yağı
• Et, sakatat ve kümes hayvanlarının derisi
• Yumurta, peynir, süt
• Hindistan cevizi, ceviz, hurma ve kakao yağı

Günlük rutininizde yukarıda saydıklarımızdan biri ya birkaçı varsa oturup düşünmekte ve hatta bunları hızla rutininizden çıkarmakta fayda var. Çünkü bu yağlar kötü yağlar kategorisinde ve sizin sağlığınız için bir tehdit. Bu arada sabahları iştahla yediğiniz poğaçada, akşamüzeri çayın yanında yediğiniz bir dilim kekte kalıp kalıp margarin; yani doymuş yağ var. Bizden söylemesi. 

Trans yağ nedir?

Trans yağları tanımaya başlamadan önce şunu söylemekte fayda var. Doymuş yağlardan uzak durun, trans yağlara hiç bulaşmayın! Ucuz maliyetli ve kolay kullanımlı trans yağlar, uzun süren raf ömürleri, yiyeceklere kattığı tat nedeniyle tercih ediliyor. Aslına bakarsanız trans yağlar, doymamış yağlar ailesinden. Doğal yollarla olduğu gibi endüstriyel olarak da üretilebilen bu yağlar yediğimiz bütün hayvansal ürünlerin içinde küçük miktarlarda var. Hayvansal ürünlerle vücudumuza aldığımız trans yağlar bizim için önemli bir sorun yaratmıyor; fakat endüstriyel olarak üretilen ve fast food restoranlarında kızartma için kullanılan trans yağların neden olduğu sağlık sorunları, yaşam kalitesini ve süresini düşürüyor. 

• Margarin
• Unlu mamuller
• Dondurma ve cipsler
• Kahve beyazlatıcıları

Eğer bu saydıklarımızı sıklıkla tüketiyorsanız sizde kalp ve damar rahatsızlığına yakalanma riskinizi ikiye katlamış, kolesterol dengenizi bozarak kötü kolesterol seviyeni yükseltmiş olabilirsiniz. Fast food tüketiminiz azaltmak, paketlenmiş ürünleri hayatınızdan çıkarmak ya da etiketleri okuyarak içinde trans yağ olmayanları tercih etmek, sizi yeniden sağlıklı günlere kavuşturabilir. 

Kolesterol hakkında daha fazla bilgi edinmek, diyet yaparken ya da sağlıklı yaşam becerinizi geliştirirken Kalori Karbonhidrat ve Kolesterol (3K) Rehberi sizin için iyi bir yol gösterici olabilir. 

En sağlıklısı doymamış yağ

Sağlıklı yaşamın, sağlıklı kilo vermenin ve sağlıklı bir biçimde enerji almanın en iyi yolu olan doymamış yağlar, bizim vücudumuzda üretemediğimiz yağlardır. Doymuş yağ ile doymamış yağa arasındaki fark hidrojendir.

Doymuş yağları katı formda tutan hidrojenin azlığı doymamış yağların oda sıcaklığında sıvı halde bulunmalarına neden olur. Omega 3 ve omega 6 yağları doymamış yağlar için en iyi örnektir. Mısır, soya, kanola, zeytinyağı gibi bitkisel yağlar doymamış yağlar sınıfındadır.

Doymamış yağların kalp ve damar sistemi üzerinde oldukça olumlu bir etkisi var. Bu nedenle sofranızdan tek eksik etmeyeceğiniz yağ, doymamış yağlar olmalı. Kötü yağlar ile beraber sağlıklı beslenme ile ilgili daha fazla öneriye ihtiyacınız varsa Sağlıklı yaşam için 10 beslenme önerisi yazımıza göz atabilirsiniz.