Kardeş kıskançlığı kardeşler arasında çokça karşılaştığımız bir durum ve başlangıçta fark edilip önüne geçilemezse ilerleyen yaşlarda da bu kıskançlığın devam etmesi olağan hale geliyor. Kardeşin doğması ile birlikte özellikle büyük çocuğun zor dönemler geçirdiğine sık olarak şahit oluyoruz.

Başlangıçta her ne kadar kardeş istenmiş ve hamilelik süreci boyunca bir sorun yaşanmamış olsa da, doğum sonrasında ilginin bebeğe yönelmesi kardeşi olan çocuğun psikolojisi üzerinde değişikliklere sebep olabiliyor. O zamana kadar bütün ilgi ve sevgi sadece ona karşı gösterilirken bu ilgi ve sevgiyi onunla paylaşacak bir kardeş yani çocuğun gözünden bakacak olursak bir rakip ortaya çıkıyor. Bu ilgi ve sevgiyi paylaşamama sorunu ise birtakım kaygılara, korkulara ve dolayısıyla da kıskançlığa neden olabiliyor.

Gerek kıskançlık oluşmadan önce önlem almak gerek kıskançlık belirtileri görüldüğünde bu duruma son vermek bakımından, anne baba ile aile büyüklerinin ve yakın çevrenin tutumu önem kazanıyor. Kıskançlığa sebep olabilecek faktörleri henüz kıskançlık oluşmadan önce öngörüp buna göre davranmak veya kıskançlık meydana geldiğinde çözüm üretebilmek açısından bu kıskançlığın altında yatan sebepleri anlayabilmek gerekiyor. Genellikle kıskançlığı tetikleyen faktörler arasında en büyük etken yanlış tutum sergilemek oluyor. Peki doğru tutum nasıl olmalı, kardeş kıskançlığı ile baş etmenin yolları nelerdir? Hep birlikte bakalım.

Büyük çocuğun yeni doğan kardeşle temas etmesine izin verin

Temas etmek, insanlar arasında sevgi bağı oluşmasında en büyük etkenlerden biridir ve bu, kardeşler arasındaki sevgi bağı için de geçerlidir. Dokunmak, öpmek, sarılmak gibi temaslar güçlü bir bağ oluşmasına katkı sağlar. Ebeveynler genellikle büyük çocuğun yeni doğan bebeğe istemeden de olsa zarar verebileceğinden korktukları için bu teması engelleme yoluna gidiyorlar, böylece kardeşler arasında bir mesafe meydana geliyor.

Sevgi bağı ilk dönemlerde güçlü bir şekilde oluşmadığında ileride oluşup güçlenmesi çok daha zor oluyor; hatta aradaki mesafe, araya kardeş kıskançlığı da girdikçe artış gösterebiliyor. Bu nedenle anne baba gözetiminde de olsa temasa izin vermekte fayda bulunuyor.

Büyük çocuğun kardeşiyle ilgili sorumluluk almasını sağlayın

Çocuk eğitiminin söz konusu olduğu hemen her konuda başı çeken sorumluluk alma kavramı, kardeş kıskançlığı konusunda da büyük öneme sahip. Büyük çocuğun kardeşiyle ilgili sorumluluklar üstlenmesi; onu sahiplenmesini ve korumasını sağlamakta yarar sağlayacaktır. “O daha çocuk, kendi sorumluluğunu alamıyor!” dediğinizi duyar gibiyiz. Bu sorumlulukların çok büyük sorumluluklar olması gerekmiyor. Kendi yaşına uygun, üstesinden gelebileceği sorumluluklar vermek hem kardeşi ile arasındaki ilişkinin hem de kendi kişiliğinin gelişmesi için faydalı olacaktır.

Sorumluluk verilmeyen çocukların kendi ayakları üzerinde durabilmeleri, hayatta başarılı olabilmeleri zorlaşmaktadır. Kardeşle ilgili verilebilecek sorumluluklar; ıslak mendil gerektiğinde getirmesini istemek, kıyafet giydirilirken yapabileceği şekilde yardım etmesini sağlamak gibi ufak sorumluluklar olabilir.

Kardeşler arası ilişkiler ile ilgili detaylı bilgi almak isterseniz Kardeş Kıskançlığı ve Kardeşler Arası İlişkiler başlıklı kitaptan faydalanabilirsiniz.

Büyük çocukla vakit geçirmeyi ihmal etmeyin

Kardeşi olan çocuğun en büyük endişesi kendisine artık zaman ayrılmayacağı, dışlanacağı, eskisi gibi ilgi ve sevgi göremeyeceği yönündedir. Dolayısıyla böyle olmadığı ona gösterilmeli, hissettirilmelidir. Anne baba “biz seni çok seviyoruz” dese de, sadece ne söylendiği değil, nasıl davranıldığı çocuk için önemlidir. Evet, yeni doğan bebekle ilgilenmek çok zaman alacaktır fakat çalışan ebeveynler olsanız bile büyük çocuğa zaman ayrılmalıdır.

Özellikle talep ettiği zamanlarda kısa da olsa onunla nitelikli zaman geçirmek kardeş kıskançlığına çözümler içinde önemli yer tutar. O an için hangi ebeveyn bebeğin yanında değilse onunla gezip dolaşmalı, oyun oynamalı, çocuğun isteklerini göz önünde bulundurarak birlikte keyifli vakit geçirmeye özen göstermelidir. Zamanı kısıtlı olan, işe gitmesi gereken anne baba; çocukla geçirebileceği zamanın ne kadar olduğunu ona söyleyip o süre içerisinde onunla ilgilenmelidir. Bu tutum, kardeş kıskançlığı nedeniyle hırçınlık yapan hatta kardeşine zarar vermeye yönelik davranışlarda bulunan çocuklar üzerinde de etkili olacaktır.

Kardeş Kıskançlığı adlı kitap nasıl bir yol izlemeniz gerektiği konusunda size rehberlik edecektir, okumanızı tavsiye ederiz.

Aile büyükleri ve yakın çevre ile iş birliği yapın

Kardeş kıskançlığı ile baş etmenin yolları arasında bir diğeri de; aile büyükleri ve ziyarete gelen, görüşülen yakın çevre ile konuşup büyük çocukla da ilgilenmelerini sağlamak, kıskançlığa sebep olabilecek davranışlardan uzak durmaları konusunda onları uyarmaktır. Kardeşi rakip görmek, kıskançlığın sebepleri içindedir. Bu duruma sebebiyet vermemeye dikkat edilmelidir.

Hediyenin gücünden yararlanın

Aradaki sevgi bağını artırmak, varsa kötü hisleri gidermek açısından hediyeleşmek faydalıdır. Büyük çocuk kendine bir şey alırken kardeşine de alıp hediye etmesi için onu teşvik etmek veya her ikisine de alıp büyük çocuğun birini kardeşine vermesini sağlamak güzel bağlar kurmaya yardımcı olacaktır. Eğer kardeşin yaşı müsaitse aynı şeyi kardeş de ablası veya ağabeyi için yapabilir. Hediyeleşmek, başkalarını düşünmeyi öğretmesi bakımından da güzeldir. Bu konuda ilk adımı atmak için Oyuncaklar kategorimize göz atabilirsiniz.