Vücudun doğal tepkilerinden biri olan kalp atışlarının hızlanması, heyecan ve stres durumunda ortaya çıkıyor. Bazen ise kalp atışları normalden daha hızlı bir şekilde atıyor ve bu duruma “çarpıntı” deniyor. Çarpıntı bireylerde pek çok farklı nedenle ortaya çıkmakla beraber zararsız bir belirti sayılıyor. Fiziksel aktivite, stres, kafein tüketimi veya duygusal tepkiler gibi faktörler, kalp atışlarının hızlanmasına katkıda bulunuyor. Bununla birlikte, bazı durumlarda çarpıntı daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi oluyor. Kalp ritim bozuklukları, tiroid problemleri veya anksiyete gibi durumlar çarpıntıya yol açıyor. Rehberimizde ise çarpıntının nedenleri, belirtileri ve tedavi seçenekleri hakkında daha detaylı bilgiler sunuyoruz. 

Çarpıntı Nedir?

Kalp atışlarının hızlanması, düzensiz olması veya şiddetlenmesi kalp çarpıntısı veya taşikardi ismi veriliyor. Bu durum çoğunlukla bireylerin göğüs bölgesinde ya da kalp çevresinde atış hissi, kalp atışlarının farkındalığının artması veya normalden daha hızlı bir kalp atış hızıyla kendini gösteriyor. Kalp çarpıntısı pek çok farklı nedenle ortaya çıkıyor. Stres, heyecan, fiziksel aktivite, kafein ve alkol gibi uyarıcılar çarpıntıyı tetikliyor. Bunların dışında tiroid problemleri, anksiyete, panik atak, anemi, elektrolit dengesizlikleri, bazı ilaçların yan etkileri, kalp hastalıkları, aritmi gibi durumlar çarpıntılara yol açıyor.

Çoğu zaman kalp çarpıntıları zararsız olmakla beraber kısa süreli de oluyor. Bazı durumlarda ise altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olarak ortaya çıkıyor.  Eğer çarpıntılar sık ve şiddetli ise veya başka semptomlarla birlikte ortaya çıkıyorsa, mutlaka bir sağlık uzmanına danışmak gerekiyor. Doktor, detaylı bir değerlendirme yaparak çarpıntının nedenini belirliyor. Bununla beraber bireye en uygun tedaviyi tavsiye ediyor. 

Çarpıntı Neden Olur?

Kişinin kalp atışlarının hızlı, düzensiz veya güçlü hissedilmesi durumunda çarpıntı olduğu anlaşılıyor. Pek çok farklı neden ise çarpıntıya yol açıyor. Bunlar: 

• Yoğun stres veya anksiyete durumlarında vücut, “savaş veya kaç” tepkisini tetikleyen stres hormonları salgılıyor. Bu durumda kalp hızı artarak çarpıntı hissi oluşuyor.
• Egzersiz yaparken veya fiziksel olarak aktif olduğunuzda kalp daha hızlı atıyor. Bu normal bir tepki olarak çoğu zaman çarpıntıya yol açıyor.
• Kafein, enerji içecekleri ve bazı ilaçlar gibi uyarıcılar hem kalp atışlarını hızlandırıyor hem de çarpıntı hissi oluşturuyor.
• Hormon seviyelerindeki değişiklikler, özellikle tiroid bezi problemleri veya menopoz gibi durumlarda çarpıntıya neden oluyor.
• Potasyum, magnezyum ve kalsiyum gibi elektrolitlerin dengesizliği, kalp ritminde anormalliklere sebebiyet veriyor.
• Kalp hastalıkları, kalp ritim bozuklukları veya kalp kapakçık sorunları çarpıntıya yol açıyor. 
• Kırmızı kan hücrelerinin azlığı veya düşük hemoglobin seviyeleri gibi anemi durumları, kalbin daha fazla çalışmasına neden oluyor. Bunun akabinde ise çarpıntıya yol açıyor.
• Bazı ilaçlar, özellikle astım veya yüksek tansiyon gibi durumlar için kullanılan beta blokerler veya inhaler ilaçlar da bu rahatsızlığı meydana getiriyor. 

Kalp Çarpıntısı Belirtileri Neler?

Kalp çarpıntısı, bir kişinin normalden daha hızlı, düzensiz veya güçlü bir şekilde kalp atışlarını hissetmesine neden oluyor. Bu durum bazen zararsız olabilirken, bazen de ciddi bir kalp sorununun belirtisi sayılıyor. O nedenle kalp çarpıntısı olup olmadığını ve altında yatan sebepleri öğrenmek fayda sağlıyor. Kalp çarpıntısıyla ilişkili belirtiler arasında ise şunlar yer alıyor: 

• Normalden daha hızlı veya düzensiz bir kalp atışı hissedebilirsiniz.
• Olağan durumlarda hissetmediğiniz veya daha az fark ettiğiniz kalp atışlarını da duyabilirsiniz.
• Göğüste rahatsızlık hissi de çarpıntının belirtisi oluyor. Kalp çarpıntısı çoğunlukla göğüste rahatsızlık, baskı veya sıkışma hissiyle ilişkilendiriliyor.
• Kalp çarpıntısıyla birlikte nefes darlığı yaşayabilirsiniz. Nefes almada güçlük çekebilir veya normalden daha hızlı soluk alıp verme hissi yaşayabilirsiniz.
• Kalp çarpıntısından ötürü kan pompalanması etkilenirse, baş dönmesi veya bayılma hissi yaşayabilirsiniz.
• Kalp çarpıntısı bazen göğüs ağrısına neden oluyor. Bu ağrı ise rahatsız edici veya baskı şeklinde kendini gösteriyor.
• Şiddetli kalp çarpıntısı, bazen baş ağrısıyla ilişkili de oluyor.
• Anormal kalp atışları, enerji düzeyini etkileyerek aşırı yorgun hissedilmesine sebebiyet veriyor
• Kalp çarpıntısı yaşayan pek çok kişi, bu durumdan dolayı anksiyete veya endişe hissediyor.

Kalp Çarpıntısının Komplikasyonları Neler?

Kalp çarpıntısı, kişinin kalp atışlarının düzensiz veya hızlı olmasına yol açıyor. Kalp çarpıntısı zararsız gibi görünse de bazı durumlarda komplikasyonlar ortaya çıkıyor. Kalp çarpıntısının potansiyel komplikasyonları arasında ise şunlar yer alıyor: 

• Kalp yetmezliği, ilk komplikasyonlar arasında yer alıyor. Kalp çarpıntısı, kalbin düzensiz çalışması nedeniyle kalbin etkili bir şekilde kan pompalayamamasına yol açıyor. Bu durumda kalp yetmezliği meydana geliyor. Yani vücuda yeterli oksijen ve besin maddesi taşıyamayan bir kalp durumu ortaya çıkıyor.
• Bazı durumlarda kalp çarpıntısı aniden gelişerek kalp normalden çok hızlı veya düzensiz çalışıyor. Bu durum, beyne yeterli kan ve oksijenin gitmemesine neden oluyor. Bu durum ise bayılmalara veya senkoplara yol açıyor. 
• Kalp çarpıntısı, kan basıncında dalgalanmalara neden oluyor. Hızlı veya düzensiz bir kalp atışı, kanın vücutta daha hızlı dolaşmasına ve kan basıncının düşmesine de sebebiyet veriyor. Düşük kan basıncı (hipotansiyon), baş dönmesi, bayılma hissi ve halsizlik gibi belirtilerle kendini gösteriyor.

Yukarıdaki komplikasyonların dışında kalp krizi, anksiyete, stres gibi durumlarda çarpıntıya sebebiyet veriyor. O nedenle vakit kaybetmeden bir uzmana danışılması tavsiye ediliyor. 

Kalp Çarpıntısı Nasıl Tedavi Edilir?

Kişinin kendi kalp atışlarını normalden daha fazla hissetmesine yol açan kalp çarpıntısı, belirli hastalıkların belirtisi oluyor. Kalp çarpıntısı pek çok farklı nedenden kaynaklandığından uzmana danışılması tavsiye ediliyor. Bununla beraber tedavi seçenekleri bu nedenlere bağlı olarak değişiyor. Bu tedavi yöntemleri arasında ise şunlar yer alıyor: 

Altta Yatan Nedenin Tedavisi

Öncelikle kalp çarpıntısının temel nedeninin teşhis edilerek tedavi edilmesi gerekiyor. Mesela kalp hastalığı, tiroid problemleri, anemi, elektrolit dengesizlikleri ve anksiyete gibi altta yatan tıbbi durumlar kalp çarpıntısına neden oluyor. Bu durumların tedavisi, kalp çarpıntısının azalmasına yardım ediyor.

Stres ve Anksiyete Yönetimi

Stres ve anksiyete, kalp çarpıntısını hem tetikliyor hem de kötüleştiriyor. Stres yönetimi teknikleri, gevşeme egzersizleri, meditasyon veya derin nefes alma gibi yöntemlerle stresi azaltmak gerekiyor. Böylece kalp çarpıntısını kontrol edilmeye başlanıyor. 

İlaç Tedavisi

Bazı durumlarda, kalp çarpıntısını kontrol etmek için ilaç tedavisi de gerekiyor. Bu ilaçlar, kalp ritmini düzenlemeye veya kalp çarpıntısının altta yatan nedenlerini tedavi etmeye yönelik oluyor. İlaç tedavisi, kalp çarpıntısının nedenine ve kişinin durumuna bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Her halükarda da bir kardiyolog tarafından reçete edilmesi gerekiyor.

Elektrofizyolojik İnceleme ve Ablasyon

Kalp çarpıntısı belirli bir elektriksel anormallikten kaynaklanıyorsa, elektrofizyolojik inceleme ve ablasyon adı verilen bir prosedür gerekiyor. Bu prosedürde, kalp ritim bozukluğunun kaynağı belirlenerek anormallikleri düzeltmek için bir elektrokateter kullanılıyor.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Sağlıklı bir yaşam tarzı, kalp çarpıntısının kontrol altına alınmasına yardımcı oluyor. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir diyet uygulamak, düzenli uyku almak, alkol ve kafein tüketimini sınırlamak, sigarayı bırakmak gibi değişiklikler kalp sağlığını iyileştiriyor. Bununla beraber de kalp çarpıntısını ciddi oranda azaltıyor.