ÜST

Jet lag nedir? Neden jet lag oluruz?

Jet lag dendiğinde tüyleriniz diken diken olmasın. Huzurlu bir şekilde ve vücudunuzun biyoritmini bozmadan seyahat edebilmek mümkün.

İnsanoğlu kuş misali, bir gün orada bir gün burada… Hepimiz için dünya giderek küçüldü. Evet, evet kelimenin tam anlamıyla küçüldü. Dünyanın bir ucundan diğer ucuna gitmek artık hiç olmadığı kadar kolay. Fransız pastanelerinin o ünlü kruvasanıyla sabah kahvaltı ya da New York’ta Michelin Yıldızlı bir şefinin elinden akşam yemeği… hiç uzak değil. Sadece bir uçak biletine bakar.

Jet lag nedir?

jet lag

Jet lag kısaca bedeninizin alarm vermesidir. Bu alarm o kadar kuvvetlidir ki sizin enerjinizi düşürür, keyfinizi bozar ve eğlenceli bir yolculuğun en can sıkıcı kısmıdır. Hepimizin bir biyolojik saati var ve biz çoğu zaman fark edemesek de bu saate göre yaşarız. Biyolojik saatimiz bize ne zaman yemek yiyeceğimizi, ne zaman uyuyacağımızı ve ne zaman uyanacağımızı söyler. Hepimizin biyolojik saati yaşadığı çevreyle doğrudan ilişkilidir. Güneşin doğuşu ve batışı bu saatin ayarlarını yapması için önemlidir.

Hani mevsim geçişlerinde bazen yorgun ve halsiz hisseder, gündelik yaşama uyumlanmakta sorun yaşarız ya. Hah! Jet lag biraz böyle bir şey. Hissettiğimiz halsizliğin nedeni nedeni; güneşin doğuş ve batış saatlerinin değişmesidir. Bu değişimle birlikte biyolojik saatimiz kendini yeniden ayarlamaya çalışır. Jet lag, mevsim geçişlerinde yaşadığımız duruma benzemekle birlikte, bunun biraz daha serti diyebiliriz. Her ne kadar tıp bilimi bunu bir bozukluk olarak tanımlasa da geçici bir durumdur. Bu durumun belirtileriyse şöyle;

  • Uyku sersemliği.
  • Mide bozulması.
  • Kafa karışıklığı.
  • Aşırı uyku hali.

Bunlar hemen sizin gözünüzü korkutmasın. Evet kulağa hiç hoş gelmiyor; fakat dediğimiz gibi bu durum geçici bir durum ve emin olun bunun üstesinden gelebilirsiniz.

Neden jet lag oluruz?

İstanbul’dan Amerika’ya uçtuğunuzu düşünün. Amerika ve Türkiye arasında 7-8 saatlik bir zaman farkı olduğunu hesaba katarsak, Türkiye saatiyle sabah saat 10’da Amerika’ya indiğinizde, Amerika’da saat sabah 3 olacak. Sizin biyolojik saatiniz Türkiye’ye uyumlu olduğundan herkes uyurken, siz fal taşı gibi açılmış gözlerinizle kendi biyolojik saatinizin uyuma vaktini göstermesini beklemelisiniz.

Bu bekleyiş haliyle sizi yoracak ve bu yorgunluk ertesi güne, hatta ertesi günlere yansıyacak. Yani kısaca aradaki zaman farkı sizin jet lag olmanıza neden olacak. Gençler ve çocuklar bu durumu daha hızlı atlatabilir; fakat yaşınız biraz ilerlemişse bu durumla başa çıkmanız biraz daha zorlaşacaktır.

Jet lag olmamak için yapılması gerekenler

  • Uçak bileti alıyorken planlama yapın. Kaçta nerede olacağınızı hesap edin ve sizin biyolojik saatinize en uygun saatleri seçmeye özen gösterin.
  • Şekerleme yapmaktan kaçmayın ama süresini de uzatmayın.
  • Eğer zamanınız varsa, kendinizi bir iki gün önce gideceğiniz yerde olacak şekilde ayarlayın. Bir iki gün bu etkiden kurtulmanız için yeterli olacaktır.
  • Eğer doğuya uçacaksanız yolculuğunuza birkaç gün kala normalden daha erken uyanmaya çalışın. Batıya uçacaksanız bunun tam tersini yapın.
  • Uçuş öncesi beslenmenize dikkat edin. Sizi yoracak besinlerden, alkol ve aşırı kafein tüketiminden kaçının.

jet lag

Evet uçak uyumak için çok konforlu değil ama jet lag etkisinden biraz olsun kurtulmak için uçakta uyumaya çalışın. Poblex 3D Uyku Göz Maskesi size uçakta uyumak için yeterli konforu sağlayabilir.

Tedavi yöntemleri

  • Güneş ışığı biyolojik saatimiz için oldukça önemli. Jet lag etkisinden kurtulmak için bol bol güneş ışığına çıkın.
  • Işık terapisi de bu etkiyi azaltmakta yardımcı olabilir. Bol ışıklı mekanlar uykunuzun gelmesini engeller ya da tam tersine uyumaya ihtiyacınız varsa uykunuzu getirecek, melatonin hormonunu artıracak besinler tüketmek size yardımcı olabilir.
  • Bu seçeneklerin hiçbiri işe yaramazsa eğer uyku hapları jet lag tedavisi için kullanılabilir.

Jet lag uzun yolculuklarınızın kabusu olmaktan çıktıysa gönül rahatlığıyla dünyanın bir ucundan diğer ucuna seyahat edebilirsiniz; ama bu seyahatler sırasında bütçenizi düşünmeyi unutmayın ve ucuz uçak bileti bulmak için “Ucuz uçak bileti bulmanın püf noktaları” yazımızı okuyabilir; elinizi çabuk tutmak ister,  Fransa’nın o  enfes kruvasanlarını tatmak isterseniz Fransa uçuşlarına bir göz atabilirsiniz.