Gastrid, çok yaygın sindirim sistemi şikayetlerinden biridir. O yüzden internet üzerinden sıklıkla “Gastrit nedir?”, “Gastrit belirtileri nelerdir?” soruları sıklıkla aratılıyor. En sık karşılaşılan mide problemlerinden olan gastrit, bazı yiyecekleri hayatımızdan çıkarmamız anlamına da geliyor. Gastrit, sadece kısa bir süre devam edebilir (akut gastrit), bu durum geçicidir. Ayrıca yıllarca da sürebilir (kronik gastrit), bu, tamamen beslenme tarzı değişikliği ve sürekli ilaç kullanımı gerektirebilir.

Gastrit nedir, gastrit belirtileri nelerdir yazımızda, bu problemin risk faktörleri, nedenleri ve sonuçları ile alakalı birçok detay bulabilirsiniz. Öncelikle bu hastalığın tanımını yapmak ile başlayalım. Gastrit; mide zarında iltihaplanma ve tahriş ile karakterize bir mide hastalığını ifade eder. Hazımsızlık, midede yanma, kemiren bir ağrı, mide bulantısı ve geğirme gastritin en sık görülen semptomlarıdır. Bununla birlikte, gastriti olan birçok kişi, yalnızca minimal semptomlar yaşar ya da hiç yaşamaz.

Gastrit, en yaygın olarak mide zarının Helicobacter pylori bakterileri tarafından neden olduğu enfeksiyon durumunun bir komplikasyonudur. Bu sayede önemsemediğiniz, kendiliğinden geçer diye beklediğiniz mide probleminiz için bir doktorla iletişime geçebilir, büyük sorunlar yaşamadan tedaviye başlayabilirsiniz.

Gastrit Nedenleri ve Belirtileri Nelerdir?

Gastritin en yaygın nedenleri şunlardır:

• Ağır derecede alkol içmek
• Midenin Helicobacter pylori adlı bir bakteri ile enfeksiyonu

Daha az yaygın nedenler şunlardır:

• Otoimmün bozukluklar (pernisiyöz anemi gibi)
• Safranın mideye geri akışı (safra reflüsü)
• Madde kullanımı
• Kostik veya aşındırıcı maddeler (zehirler gibi) yemek veya içmek
• Aşırı stres
• Sitomegalovirüs ve herpes simpleks virüsü gibi viral enfeksiyon (daha çok bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülür)
• Travma veya büyük bir ameliyat, böbrek yetmezliği veya solunum cihazına bağlanma gibi ciddi, ani bir hastalık gastrite neden olabilir.

Gastrit Belirtileri

Gastriti olan birçok insanda aynı semptomlar görülmez. Hatta bazılarında belirti bile vermeyebilir ancak bünyenizi tanıyor ve farklılıkları anlayabiliyorsanız, şanslısınız. Fark edebileceğiniz belirtiler şunlardır:

• İştah kaybı
• Mide bulantısı ve kusma
• Karın veya karın üst kısmında ağrı

Gastrit Teşhisi Nasıl Yapılır?

Gastrit teşhisi için bir doktor ile görüşerek bazı testler yaptırmalısınız. Bu noktada bir doktor teşhis koymadan asla bilinçsiz ilaç hatta otların kullanımı yapılmamalıdır. Çevreden duyulan ya da çevrimiçi araştırmalar sonucu elde edilen tavsiyeler herkes için uygun olmayabilir. Örneğin; yeşil çay ve kantaron yağı bu sorunlar için önerilse de yüksek tansiyon hastası bir kişi için tehlikelidir. Gastrit teşhisi aldıktan sonra doktorun verdiği reçete ve beslenme tarzını uygulamanız gerekir.

Mide zarının endoskopla incelenmesi ve mikroskobik inceleme için mide dokusu örneğinin alınması ile kesin tanı konulur. Bununla birlikte, bir sağlık uzmanı, altta yatan koşulları belirlemek için kan testleri, olası enfeksiyonları belirlemek için bir dışkı testi veya aktif bir H. pylori enfeksiyonunu teşhis etmek için bir nefes testi de kullanabilir. Otoimmün gastritli hastalarda anemiyi belirlemek ve tedavi etmek için kan testleri gereklidir. Semptomlar değerIendirilerek, gereken testler belirlenir. Bu semptomlar genellikle yemek yedikten sonra ortaya çıkar veya kötüleşir. Bununla birlikte, gastritli birçok kişi çok az semptom hisseder veya hiç semptom hissetmez.

Gastrit öncelikle hastanın semptom öyküsü ile teşhis edilmektedir ancak kesin teşhis mide zarının incelenmesini ve bir mikroskop altında mide dokularının bir örneğine bakılmasını da gerektirir. Bazı hastalar bir pratisyen hekim tarafından teşhis edilecek ve tedavi edilecektir ancak belirli gastrit türleri olan hastaların genellikle bir gastroenterolog veya sindirim hastalıkları konusunda uzmanlaşmış bir doktora görünmeleri gerekecektir. Bu konuda ilgili sağlık uzmanı sizi doğru şekilde yönlendirecektir.

Gerekli olabilecek testler şunlardır:

• Anemi veya düşük kan sayımını kontrol etmek için tam kan sayımı (CBC)
• Mide zarının biyopsisi ile midenin endoskop ile incelenmesi
• H pylori testleri
• Midede kanama belirtisi olabilecek dışkıda az miktarda kan olup olmadığını kontrol etmek için dışkı testi

Gastrit Tedavisi ve Risk Faktörleri

Tedavi, soruna neyin neden olduğuna bağlıdır. Nedenlerin bazıları zamanla ortadan kalkacaktır. Mide bulantısı, kusma, hazımsızlık ve mide çevresinde yanma hissi gastritin yaygın semptomlarıdır. Hazımsızlık ve mide rahatsızlığı genellikle ciddi değildir ancak bir haftadan uzun sürerse, bu belirtiler mide ülseri veya mide kanaması ile sonuçlanabilen gastrit gibi daha büyük bir sorunu gösterebilir. Gastrit belirtileri ve nasıl tedavi edileceği hakkında doktorunuz size bilgi verecektir.

Bununla birlikte, mide astarını tahriş edebilecek ve alevlendirebilecek çeşitli durumlar vardır:

• Sigara içmek
• Aşırı alkol tüketimi
• Vücudun mide zarına saldıran bağışıklık sistemi (otoimmün gastrit)
• Diğer bakteriyel veya viral mide enfeksiyonları
• Duodenumdan mideye akan safra asidi (safra reflüsü)
• Radyasyon tedavisi
• Fiziksel yaralanma ya da şok
• Sarkoidoz veya eozinofilik gastroenterit gibi diğer durumlar

Gastrit, birçok farklı koşullardan kaynaklandığından, sorunun nedenini bulmak için hastanın öyküsü hayati önem taşır. Yukarıda belirtilen risk faktörleri, daha detaylı araştırılmaktadır. Bir uzman doktor, sıraladığımız alevlenmeye sebep olan unsurlar da dahil, aşağıdakiler gibi risk faktörlerini arayacaktır:

• Sigara içmek
• Alkol tüketimi
• Alerjiler
• Radyasyon tedavisinin tarihi
• Safra kesesi sorunları
• İnflamatuar bağırsak hastalığı
• Otoimmün bozukluklar
• Vaskülit

Eğer gastrit teşhisi aldıysanız, midenizi diğer insanlardan çok daha fazla korumanız gerekir. Acı, baharatlı ve yağlı gıdalardan uzak durmak, belirtilerinizin kötüleşmesinin önüne geçer.

Gastrit Türleri Nelerdir?

Gastrit problemi, çoğunlukla önemsenmez, ancak bu kötü bir hatadır. Basit birkaç noktaya dikkat ederek, ilaç kullanımı ile kaybolacak bir gastrit türünü, oldukça ciddi bir hale çevirebilir. Sadece mide yanması ya da geğirme belirtileri varsa çoğu kişi bunu ciddiye almaz. Gastrit, ciddiye alınması ve doktor kontrolü gerektiren bir mide problemidir.

Gastrit tipik olarak akut gastrit adı verilen ve birkaç gün ila bir hafta içinde kaybolan geçici bir durumdur. Hızlı tedavi, mide ülseri (mide zarındaki yaralar) ve mide kanaması gibi akut gastritin ciddi komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir. Otoimmün gastrit ve çözülmemiş akut gastrit, potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlarla kronik bir duruma dönüşebilir.

Kronik gastrit, mide zarının incelmesine (gastrik atrofi) veya mide dokularının bağırsak dokuları ile yer değiştirmesine (mide bağırsak metaplazisi) yol açabilen ciddi ve sıklıkla ilerleyici bir durumdur. Mide, sindirime yardımcı olan asit ve diğer maddeleri üretme yeteneğini kaybedebilir. Ve bu da zararlı anemiye yol açabilecek B12 vitamini eksikliğine neden olabilir. Dünyanın en yaygın yaşam boyu hastalıklarından biri olarak kabul edilen kronik gastrit, mide kanseri için de önemli bir risk faktörüdür.

Gastrit yaygın olarak yaşanır. Pek çok insan, hafif ise genellikle göz ardı eder. Bu nedenle durumun ne kadar yaygın olduğu belirsizdir. Bununla birlikte, bir H. pylori enfeksiyonunun veya bir otoimmün durumun neden olduğu gastrit, kronik gastrite dönüşebilir ve sıklıkla gelişir. Gelişmiş ülkelerdeki nüfusunun yaklaşık %8-10 gibi bir oranında herhangi bir çeşit otoimmün gastrit vardır. Gastritin tipik semptomları yoktur. Gastriti olan kişiler şunları yaşayabilir:

• Karın ağrısı
• Midede yanma hissi
• Mide bulantısı
• Kusma
• Şişkinlik
• Geğirme
• İştah kaybı
• Dolgunluk hissi