Erişte makarnası kültürümüzde sevilerek tüketilen sağlıklı bir besindir. Hazır paket olarak satılanların yanı sıra genellikle kış hazırlığı olarak yapılıp saklanır. İçerisinde birçok farklı besini bulunduran erişte kışın yemek alternatifi olarak sofralarımıza gelir. Özellikle Anadolu topraklarında yaşayanlar için sonbahar ayında hazırlanan bu makarnaya benzer ancak daha faydalı yiyecek Türkiye’nin hemen hemen her bölgesinde sevilerek tüketiliyor. Anadolu bölgesinde ki kış hazırlıklarında komşu kadınlar için aynı zamanda bir sosyalleşme olan erişte hazırlamak ustalık gerektiren ancak gerekli püf noktalara dikkat edildiğinde herkesin yapabileceği yiyecek olarak ön plana çıkıyor. 

Erişte Nedir?

İtalya’da makarna nasıl ünlü bir yemekse Türkiye’nin de makarnası eriştedir. Erişte bazı bölgelerde kesme adını almıştır. Doyurucu ve besleyici olan erişte kolay pişirilebilir bir yiyecektir ve kış hazırlıklarının ilk sırasında yerini alır. İtalya’nın makarna hamurundan daha farklıdır. Erişte hamuruna un, yağ ve yumurta eklenir. İstenilen boyutlarda, tamamen damak zevkinize göre şekillendirebilirsiniz. Genellikle bir parmak büyüklüğünde kesilen erişteler makarna gibi tüketilebilir. Çorba veya yemeklerin içine eklenerek farklı lezzetler ortaya çıkabilir. Erişte ev ortamında hijyenik bir şekilde hazırlanabilen son derece sağlıklı ve besleyici bir besindir. Kurutularak saklanabildiği için içerisine herhangi bir katkı maddesi girmez. İster ana yemek olarak tüketebileceğiniz erişteyi isterseniz yemeklerin yanında garnitür olarak ta servis edebilirsiniz. İçerisinde bulunan yoğun yumurta sayesinde A vitamini açısından oldukça zengindir.

Erişteyi hazırlarken içerisinde eklediğiniz ürünlerin doğallığı eriştenin tamamen sağlıklı bir besin olmasına katkı sağlar. Farklı un çeşitleri ile hazırlanabilen erişte, glutene alerjisi olanlar veya Gluten intoleransı olanlar için glutensiz undan erişteyi hazırlayarak tüketimini mümkün kılabilirsiniz. Eriştenin yapımında kullanılan unun türüne bağlı olarak doyurucu ve besleyici özelliğini arttırılabilmek sizin elinizde. Örneğin hamurun içerisine süt ekleyebilir ve kullandığınız yağı organik olandan seçebilirsiniz. Böylece eriştenizin daha besleyici bir özelliğe sahip olmasını sağlayabilirsiniz.

Erişte Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Erişte ilk bakışta yapımı kolay gibi görünse de buradaki püf nokta hamurun doğru hazırlanmasıdır. İstenilen gibi hamur olmaması hem tüm kış erişteyi dilediğiniz gibi kullanamama hem de moral bozukluğuna sebep olur. Hamuru doğru hazırlamak eriştenizin daha lezzetli ve istenilen kalınlıkta olmasını doğrudan etkileyecektir. Hamurun ana malzemesi undur. Bu yüzden erişte yapımında seçilecek un son derece önemlidir. Erişte yapılırken hangi unu kullanacağınızı bilmiyorsanız size bir tüyo! Erişte yapımında baklavalık un ideal bir un seçimi olacaktır. Baklavalık un kullanmak istemeyen kişiler erişte yapımında kullanacağı unu, unu alacağı yere ne yapacağını söyleyerek fikir alabilir ya da kendiniz farklı un türlerini deneyerek farklı lezzetler yaratabilirsiniz. Ancak riske girmek istemiyorsanız baklavalık unu tercih edebilirsiniz. 

Erişte aynı zamanda farklı besin öğeleri eklenerek de çeşitlenebilen bir makarna türüdür. Örneğin; ıspanaklı erişte, pancarlı erişte, havuçlu erişte gibi farklı tatlarda ve vitaminler bulunan eriştelerde yapabilirsiniz. Renkli erişte yapmak isteyenler için en önemli püf nokta ise hamur yapımı aşamasında ıspanak, pancar ve havuç suyunu az miktarda eklemek ve toparlanabilen hamur elde etmektir. Erişteyi daha sert bir kıvamda istiyorsanız su kullanımı yerine süt kullanabilirsiniz, böylece erişteniz hem daha sağlıklı bir gıda olmuş olur hem de hamuru sertleştirir. Erişte yapımında en önemli unsurun hamuru doğru yapmak olduğunu ve gerekli malzemeleri gerektiği kadar ilave etmek gerektiğini söylemiştik. İyi bir hamur olduğunu nereden anlayacağım diyorsanız, hamuru yoğurma işleminiz bittikten sonra hamuru ortadan ikiye kesin ve kestiğiniz yerden hamurun iç kısmına bakın eğer hazırladığınız hamurun içerisinde boşluklar görüyorsanız hamurunuz hala hazır değil demektir, böyle bir durumla karşılaştığınızda hamuru tekrar yoğurmalısınız. 

Hazırlamış olduğunuz erişteyi bütün bir kış kullanmak için hazırladıysanız ve saklayacaksanız, saklama koşulları hem eriştenin ilk günkü gibi kalması bakımından hem de kullanım açısından son derece önemlidir. Kullanım sırasında size kolaylık olması bakımından saklayacağınız kaplara koymadan önce fırında pembeleşene kadar fırınlama işlemi yapabilirsiniz. Bu işlem size eriştenizi kullanmak istediğiniz zaman kavurmak için harcayacağınız zamanı kazandıracaktır. Kavrulmuş eriştelerin saklanması daha sağlıklı olacaktır.

Hamuru olması gerektiği gibi hazırlanmış bir eriştede dikkat edilmesi gereken diğer unsur ise kesim işlemidir. Erişteleri aynı boy ve kalınlıkta kesebilmek ilk bakışta zor gibi görülebilir. Bu elle yapılırsa biraz daha emek ve dikkat gerektiren bir iştir. Ancak daha pratik kullanım için ev tipi erişte makinelerinden faydalanabilirsiniz. Anadolu’da genellikle evde yapılan eriştelerde herhangi bir alet kullanılmadan açılan erişteler itina ile tüm parçaları eşit olacak şekilde elle kesilmeye devam ediyor. Bu yemeği sürekli yapan kişiler için elle kesme işlemi çok daha hızlı ve pratik oluyor. Günlük yemek için erişte yapımını tek kişi kolaylıkla yapabilirken kış hazırlığı için erişte yapmak isterseniz yanınıza birkaç yardımcı almanız iyi bir fikir olabilir. Çünkü aşamalı işlemlerden geçecek olan erişte çok miktarda yapılacağı için tüm gününüzü alabilir. Bu sebeple arkadaşlarınızı toplayarak birlikte yapmanız hem eğlenceli bir aktivite olur hem de birlikte kış hazırlıklarını tamamlamış olursunuz. 

Kışlık Hazırlık İçin Erişte Yapımı ve Tarifi 

Sonbahar denince Türk kadınlarının aklına kışlık hazırlıklar gelir. Turşudan, salçaya, reçellerden, hamur işi hazırlıklarına kadar Türk mutfağında sonbaharda kış mevsimi için hazırlanan birçok farklı yiyecek vardır. Bunlardan biride eriştedir. Herkesin evinde hazırlayabileceği erişte yemeğinin bir kışlık olarak hazırlanması elbette fazla malzemeden yapılarak olur. 

Kışlık Erişte Yapımı Tarifi 

• Üç yumurta (köy yumurtası olması çok daha sağlıklı olur)
• Bir buçuk su bardağı ılık süt
• İki yemek kaşığı zeytinyağı
• Bir tatlı kaşığı tuz 
• Beş su bardağı un

Bu malzemeler erişte yapımında kullanılan ana malzemelerdir. Siz sebzeli erişte yapmak istiyorsanız sütü azaltarak pancar, ıspanak ve havuç suyunu kontrollü bir şekilde ekleyebilirsiniz. Öncelikle derin bir kabın içerisine unu ekleyin ve ardından unun ortasına bir havuz oluşturun, yumurta, zeytinyağı, süt ve tuzunuzu bu havuza yavaş yavaş ekleyerek yine yavaş bir şekilde karıştırın. Unu bütün malzemeye yedirerek hamur elde edin ve yoğurun. Hamurun sert bir hamur olması gerektiğini hatırlatmak isteriz. Eğer yeteri kadar sert bir hamur değilse azar azar istenilen kıvama gelene kadar un ilave etmeye devam edebilirsiniz. Sonrasında hazırlamış olduğunuz unu eşit dört parçaya ayırın ve yirmi dakika kadar dinlendirin. Ayırmış olduğunuz bezeleri çok az olacak şekilde unlayarak açın. Açmış olduğunuz yufkaları temiz bir örtünün üzerinde serin ve kuruyana kadar beş, altı saat bekletin. Kurumuş olan yufkaları ortalama üç parmak genişliğinde keserek her birini üst üste dizin. Şeritlerini göz kararına göre 2 mm kalınlığında kesin. 2mm kalınlığında kesmiş olduğunuz erişteleri yine temiz bir örtünün üzerine koyarak bir gün boyunca kurutun. Kurutma işlemi bittikten sonra eriştelerinizi tüm kış saklayacağınız saklama kaplarına yerleştirebilirsiniz. Erişteleri eğer yeriniz varsa porsiyonlara ayırarak cam kavanozlarda saklamak en doğru yöntemlerden biri olacaktır.