Depresyon, duygu durum bozukluğu olarak sınıflandırılır. Bir kişinin günlük faaliyetlerine etkisi olan üzüntü, kayıp veya öfke duygularının tamamı olarak tanımlanabilir.

Aynı zamanda günümüz yaşam şartlarından dolayı oldukça yaygın olarak görülmektedir. Araştırmalar, 20 yaş ve üstü yetişkinlerin yüzde 8’inin 2013’ten 2016’ya kadar herhangi bir 2 haftalık dönemde depresyon ile karşı karşıya kaldığını göstermektedir. İnsanlar depresyonu farklı şekillerde yaşarlar. Depresyon günlük işlerinize etki ederek zaman kaybına ve üretkenlikte düşüşlere neden olabilir. Ayrıca ilişkileri ve bazı kronik hastalıkları da etkileyebilir.

Depresyon nedeniyle daha da kötüleşebilecek durumlar şunları içerir:

• Artrit
• Astım
• Kalp-damar hastalıkları
• Kanser
• Şeker hastalığı
• Obezite

Bu noktada zaman zaman üzülmenin, sıkıcı durumların içine girmenin hayatın normal bir parçası olduğunun farkına varmak önemlidir. Herkesin başına üzücü birtakım olaylar gelebilir. Ancak, kendinizi sürekli kötü veya umutsuz hissediyorsanız, depresyonla karşı karşıya olabilirsiniz.

Depresyon, uygun şekilde tedavi edilmezse daha da kötüleşebilecek ciddi bir tıbbi durum olarak kabul edilir. Tedavi görmeye yanaşanlar ve bunun için bir adım atanlar genellikle birkaç hafta içinde semptomlarında iyileşme görürler ve kendilerini daha iyi hissetmeye başlarlar.

Depresyon belirtileri

Depresyon, sürekli bir üzüntü hissinden çok daha fazlası olabilir. Majör depresyon, çeşitli semptomlara neden olur. Bazıları ruh halinizi etkiler, bazıları da bedeninizi, fizyolojinizi etkiler. Belirtiler bir rutine girmiş gibi devam edebilir veya ara ara belirebilir.

Bu depresyon belirtileri erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda farklı şekillerde yaşanabilir.

Erkekler aşağıdakilerle ilgili semptomlar yaşayabilir:

• Öfke, saldırganlık, sinirlilik, kaygı, huzursuzluk
• Boş, üzgün, umutsuz hissetmek
• Ilgi kaybı, en sevdiği aktivitelerden artık zevk alamama, kolayca yorgun hissetme, intihar düşüncesi, aşırı alkol tüketimi, yüksek riskli faaliyetlerde bulunma gibi davranışlar
• Azalan cinsel istek, cinsel performans eksikliği
• Konsantre olamama, görevleri tamamlamada zorluk, konuşmalar sırasında gecikmiş yanıtlar gibi bilişsel yeteneklerde eksiklikler
• Uykusuzluk, kalitesiz uyku, aşırı uyku hali, gece boyunca uyumama gibi uyku düzeni bozuklukları
• Yorgunluk, ağrılar, baş ağrısı, sindirim sorunları gibi fiziksel refah

Kadınlar, ise şu tür semptomlar yaşayabilir:

• Sinirlilik
• Üzgün veya boşlukta hissetmek, endişeli veya umutsuz hissetmek
• Faaliyetlere karşı ilgi kaybı, sosyal faaliyetlerden çekilme, intihar düşünceleri
• Daha yavaş düşünme veya konuşma gibi bilişsel yeteneklerde azalma
• Gece boyu uyumada zorluk, çok erken saatlerde uyanmak, çok fazla uyumak gibi uyku düzeni bozuklukları
• Azalan enerji, daha fazla yorgunluk hissetme, iştahta değişiklikler, kilo değişiklikleri, ağrılar, artan kramplar gibi fiziksel sağlığı ilgilendiren durumlar

Çocuklar aşağıdaki semptomları yaşayabilir:

• Sinirlilik, öfke, ruh hali değişimleri, ağlama
• Beceriksizlik (ör. “Hiçbir şeyi doğru yapamıyorum”) veya umutsuzluk, yoğun üzüntü gibi duygusal sıkıntılar
• Okulda başını belaya sokma veya okula gitmeyi reddetme, arkadaşlardan veya kardeşlerden kaçınma, ölüm veya intihar düşünceleri
• Konsantre olmada sıkıntı, okul performansında düşüş, notlardaki değişiklikler
• Çok fazla uyumak veya uyumakta zorluk gibi uyku düzeni değişiklikleri
• Enerji kaybı, sindirim sorunları, iştah değişiklikleri, kilo kaybı veya kilo alma

Depresyon türleri

Depresyon, semptomların ağırlığına bağlı olarak kategorilere ayrılabilir. Bazı insanlar hafif ve geçici ataklar yaşarken, diğerleri şiddetli ve devam eden ataklar yaşarlar.

İki ana depresyon türü vardır: majör depresif bozukluk ve kalıcı depresif bozukluk.

Major depresif bozukluk

Majör depresif bozukluk, daha şiddetli bir depresyon şeklidir. Kendi başına tedavi edilmeden geçmeyen kalıcı üzüntü, umutsuzluk ve değersizlik duygularıyla karakterizedir.

Klinik depresyon teşhisi konulabilmesi için, 2 haftalık bir süre içinde aşağıdaki semptomlardan beş veya daha fazlasını yaşamanız gerektiği söylenmektedir.

• Günün çoğunda depresif hissetmek
• Çoğu düzenli faaliyette ilgi kaybı
• Önemli kilo kaybı veya alımı
• Çok uyumak ya da uyuyamamak
• Yavaş düşünme veya yavaş hareket etme
• Çoğu günlerde yorgunluk veya düşük enerji
• Değersizlik veya suçluluk duyguları
• Konsantrasyon kaybı veya kararsızlık
• Tekrarlayan ölüm veya intihar düşünceleri

Amerikan Psikiyatri Birliği’nin “belirleyiciler” olarak adlandırdığı majör depresif bozukluğunun da farklı alt türleri vardır.

Bunlar şunları içerir:

• Atipik özellikler
• Endişeli sıkıntı
• Karışık özellikler
• Peripartum başlangıç (hamilelik sırasında veya doğumdan hemen sonra)
• Mevsimsel düzen
• Melankolik özellikler
• Psikotik özellikler
• Katatoni

Kalıcı depresif bozukluk

Kalıcı depresif bozukluk (KDB) eskiden distimi olarak adlandırılırdı. Bu tür daha hafif ama kronik bir depresyon şeklidir. Tanı konulabilmesi için semptomların en az 2 yıl sürmesi gerekir. KDB, hayatınızı majör depresyondan daha fazla etkileyebilir çünkü daha uzun süre devam eder.

KDB’li kişilerin şunları yapması yaygın olarak görülür:

• Normal, günlük aktivitelere olan ilgiyi kaybetmek
• Umutsuz hissetmek
• Üretkenlikte düşüş
• Özgüvende düşüş

Depresyon tedavisi

Depresyonla yaşamak zor olabilir ancak bunu kabul etmek ve tedavi görmeyi seçmek, yaşam kalitenizi iyileştirmeye yardımcı olabilir. Olası seçenekler hakkında mutlaka uzman bir doktor ile görüşmenizi tavsiye ediyoruz. Depresyonda görülen semptomları tek bir tedavi şekli ile başarılı bir şekilde yönetebilirsiniz veya bir kombinasyonun iyi bir sonuç verdiğini görebilirsiniz.

Aşağıdakiler dahil olmak üzere tıbbi tedaviler ve yaşam tarzınızı etkileyen terapileri birleştirmek yaygın olarak uygulanmaktadır.

-İlaçlar: Antidepresanlar, anksiyete giderici ilaçlar, antipsikotik ilaçlar

Unutmayın ki depresyonu tedavi etmek için kullanılan her ilaç türünün faydaları ve bunun yanında potansiyel riskleri vardır. Bu yüzden uzman bir doktora danışmadan kesinlikle kullanmamalısınız.

-Psikoterapi

Bir terapistle konuşmak, olumsuz duygularla başa çıkmayı öğrenmenize yardımcı olabilir. Durumunuza göre aile veya grup terapisi seanslarından da yararlanabilirsiniz.

-Işık tedavisi

Beyaz ışığa maruz kalmak, ruh halinizi düzenlemenize ve depresyon semptomlarınızı iyileştirmenize yardımcı olabilir. Işık terapisi, şu anda mevsimsel depresyon olarak adlandırılan mevsimsel duygu durum bozukluğunda yaygın olarak kullanılmaktadır.

-Alternatif terapiler

Uzman doktorunuza akupunktur veya meditasyon hakkında mutlaka danışın. Ayrıca Sarı kantaron ve balık yağı gibi bazı bitkisel takviyeler de depresyonu tedavi etmek için kullanılır. Mesela Shiffa Home’un Sarı Kantaron Kapsülleri yardımınıza koşabilir.   Siz yine de bir takviye almadan veya bir takviyeyi reçeteli ilaçlarla birleştirmeden önce doktorunuzla konuşun çünkü bazı takviyeler belirli ilaçlarla reaksiyona girebilir. Bazıları da ayrıca depresyonu kötüleştirebilir veya ilaçların etkinliğini azaltabilir.

-Egzersiz yapmak

Haftada 3 ila 5 gün 30 dakikalık bir fiziksel aktiviteyi hedefleyin. Egzersiz, vücudunuzun ve ruh halinizi iyileştiren hormonlar olarak bilinen endorfin hormonunun üretimini artırabilir.

Alkol almaktan kaçınmalı ve hayır demeyi öğrenmelisiniz

Alkollü içecekler tüketmek sizi bir süre daha iyi hissettirebilir. Ancak uzun vadede, alkol depresyon ve anksiyete semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Bunalmış hissetmek, anksiyete ve depresyon semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Mesleki ve kişisel yaşamınızda sınırlar belirlemeniz daha iyi hissetmenize yardımcı olabilir. Bazı durumlarda “hayır” seçeneğinizin olduğunu asla unutmayın.

Kendinize iyi bakarak depresyon belirtilerini de iyileştirebilirsiniz. Örnek vermek gerekirse, bol uyumak, sağlıklı beslenmek, olumsuz insanlardan kaçınmak ve keyifli aktivitelere katılmak gibi seçenekler olabilir.

Depresyonda aromaterapi ve esansiyel yağlar

Esansiyel yağlar, birçok durum için popüler bir doğal çaredir, ancak yine de depresyon üzerindeki etkilerine yönelik araştırmalar sınırlıdır. Depresyondan muzdarip olan kişiler, aşağıdaki aromaterapik yağlarla semptomların giderilmesini sağlayabilir:

Yabani zencefil: Bu güçlü kokuyu solumak beyninizdeki serotonin reseptörlerini harekete geçirebilir. Bu, strese neden olan hormonların salınmasını yavaşlatabilir.

Bergamot: Bu turunçgil esansiyel yağının, ameliyata girmek üzere olan hastalarda endişe duygusunu azalttığı görülmüştür. Aynı fayda, depresyonun bir sonucu olarak anksiyete yaşayan bireylere de yardımcı olabilir, ancak bu iddiayı destekleyecek bir araştırma henüz yapılmamıştır.

Papatya veya gül yağı gibi diğer yağlar da solunduklarında sakinleştirici bir etkiye sahip olabilirler. Nigella Alman Papatyası Uçucu Yağı bu konuda size yardımcı olabilir. Yatmadan önce bir kap suya damlatın ve keyifli bir uykunun tadını çıkarın.

Depresyonun özeti

Sonuç olarak, depresyon geçici olabilir veya uzun vadeli bir yaşanan bir durum olabilir. Tedavi görmek, depresyonunuzu tamamen ortadan kaldırmayabilir. Bununla birlikte, tedavi genellikle semptomları daha yönetilebilir hale getirir. Depresyon semptomlarını yönetmeyi öğrenmek de dalgalanmalar yaşamadan kaliteli bir yaşam sürmenizi sağlar.

Eğer depresyonda olduğunuzu düşünüyorsanız mutlaka bu durumu yönetmenize yardımcı olmak için bir doktora görünün ve daha iyi sonuç verebilecek bir tedavi planı oluşturmak için bir adım atın.

Eğer aromaterapi ile ilgileniyorsanız ve daha çok bilgiye sahip olmak isterseniz mutlaka “Aromaterapi hakkında her şey” başlıklı yazımıza göz atın.