Pedal keyfinden vazgeçmemek için benzinli veya elektrikli scooter’lardan uzak duranları düşünerek üretilen elektrikli bisikletler, pedallamanın yanında ara sıra ihtiyaç duyduğunuz o ‘desteği’ size vaat ediyor. 

Bisiklet kullanmanın son derece keyifli bir etkinlik olduğunu kimse inkar edemez. Hızlı, çevre dostu, sağlıklı… Fakat küçük bir detay var; yorucu. Ne yazık ki işe bisikletle gitmek demek çalışma ortamınıza sabah sporu yapmış edasıyla ‘bol terli’ bir giriş yapmanız anlamına geliyor. Arkadaşlarınızla bir pazar kahvesi için buluşmak için yanınıza ekstra bir tişört almanız gerek.

Neyse ki bu problemleri yaşayan birileri çözüm için bir şeyler yapmaya karar verdi ve tüm bisiklet sevenlere ‘oh be!’ dedirtecek elektrikli bisikletleri üretti. Pedal keyfinden vazgeçmemek için benzinli veya elektrikli scooter’lardan uzak duranları düşünerek üretilen elektrikli bisikletler, pedal çevirmenin yanında ara sıra ihtiyaç duyduğunuz o ‘desteği’ size vaat ediyor.

Nedir bu elektrikli bisiklet?

Aslında elektrikli bisikletleri daha doğrusu elektrikli scooter’ları son 10 yıllık süreçte bolca gördük. Mahalle aralarında sıkça karşımıza çıkan, evinize servis yapan marketin çırağının kullandığı, sessiz sedasız yanınızdan geçen bu taşıtlar benzinli motosiklet modellerinin elektrikle çalışan birer versiyonları.

Fakat aradığımız şey tam olarak bu değildi; bizi tembelliğe sürüklemeyecek, bisiklet formundan çok da uzaklaşmamış, dik bir yokuşta sanki arkamızdan biri itiyormuşçasına ara sıra bize destek olacak bir taşıt arıyorduk ki çok geçmeden karşımıza çıktı. Türkiye’ye girişinin ilk yıllarında çok rağbet görmese de elektrikli bisikletleri kullananlar gördü ki bu taşıtlar bisikletin getirdiği sağlık ve keyif faktörlerini yok etmeden yeni bir sürüş deneyimi sunuyor.

Ön tekerlerine veya pedallarına monte edilen makul boyutlu elektrikli motorları kullanan bu bisikletler, aslında görünüm olarak standart bisikletlerden çok da farklı değil. Genellikle bisikletlerin arka kısmına eklenen bagaj bölümleri gibi görünen bataryalardan güç alan elektrik motorları, özellik durumuna göre sürücünün pedal çevirmesini ve bunun için harcadığı gücü takip ederek çeşitli hızlarda devreye girer ve sürücünün daha az güç harcamasını sağlar.

Pedelec yani ‘pedal yardımcılı’ olarak bilinen bu modellerin yanında bir de ‘Twist and Go’ olarak bilinen modeller vardır ki; bu modeller de ihtiyaç duyduğunuz anda gidon üzerine yerleştirilen düğme ile elektrik motorunu devreye sokmanıza izin verir. Pedal kullanmasanız dahi elektrik motoru ile ilerleyebilirsiniz.

Fakat pedal yardımcılı modellerde siz pedalı çevirmediğiniz sürece elektrik motoru da devreye girmez. Yine gidon üzerine eklenen destek ayar koluyla farklı seviyelerde elektrik desteği alabilir, en üst seviyelerde elektrik motoruyla birlikte pedallayarak dik yokuşları kolaylıkla tırmanabilirsiniz. Rampa aşağı bölümlerde ise desteği tamamen devreden çıkarabilir ve pedal gücüyle istediğiniz kadar hızlanabilirsiniz. (Elektrik gücüyle yasalar gereği maksimum 25 km/s hıza ulaşabileceğinizi, bu süratten sonra elektrik motorunun devreden çıktığını belirtelim.)

Dikkat: Elektrikli scooter ve otomobiller gibi oldukça sessiz çalışan elektrikli bisikletler, çevrenizdeki yayalar tarafından fark edilemeyebilir. Bisikletinize ekleyebileceğiniz ekstra bir zil veya ışık fark edilmenizi kolaylaştıracak ve olası kazaların önüne geçecektir.   

Batarya

Tüm elektrikli cihazlarda olduğu gibi elektrikli bisikletlerde de en önemli konulardan biri batarya ve motor gücü. Ülkemizdeki yasalar gereği 250W üzerinde motor gücüne sahip ve pedal olmadan ilerleyebilen modeller trafik tesciline tâbi. Plaka takmak zorunda olduğunuz bu modelleri kask takmadan kullanmanız da trafik kanununa göre yasak. Bu nedenle ülkemizdeki elektrikli bisikletler 250W’lik güç sınırını aşmıyor.

Genellikle lityum-iyon ve lityum-polimer kullanan elektrikli bisikletler, 220W olarak kullanılan ev elektriğiyle kolayca şarj edilebiliyor. Batarya kapasitesine göre ortalama 1 ile 10 saat arasında değişen sürelerde şarj olabilen bu araçlar, ne yazık ki sınırlı sayıda batarya döngüsüne sahip. Ortalama 600-800 aralığında şarj döngüsüne sahip elektrikli bisikletler, döngü tamamlandığında yeni bataryalara ihtiyaç duyuyor.

Menzil konusu ise tıpkı elektrikli otomobillerde olduğu gibi yine bataryanın kapasitesi ve kullanım alışkanlıklarına göre fazlasıyla değişkenlik gösteriyor. Ortalama 40-50 kilometreden başlayan menzil değerleri sunan elektrikli bisikletler yüksek hacimli bataryalarla ve düşük ağırlıkla yapılan kullanımlarda 170-180 kilometreye kadar ulaşan menzil değerleri sunabiliyor.

Dikkat: Soğuk, bataryaların ömrünü etkileyen önemli faktörlerden birisi. Evinizin dışında duran elektrikli bisikletinizin bataryası düşük sıcaklıklar karşısında güç depolama özelliğini kaybedebilir. Bu nedenle elektrikli bisikletinizi oda sıcaklığına yakın şartlarda muhafaza etmenizde fayda var.

Ağırlık 

Hem elektrik kullanımını hem de bisikletinizin taşınabilirliğini etkileyen önemli bir konu var: Ağırlık. İlk ağırlık faktörü olan vücut ağırlığınız, bisikletin teknik özellikler listesinde yazan menzil ve güç değerleri üzerinde doğrudan etkili. Bu nedenle elektrikli bisiklet satın almadan önce maksimum taşıma kapasitesine dikkat etmekte fayda var. Eğer bu değerin altında bir kilodaysak, fakat bisikleti ekstra yükler eşliğinde kullanıyorsak belirtilen menzil değerleri umduğunuzdan daha düşük çıkabilir.

İkinci ağırlık faktörü ise elektrikli bisikletin toplam ağırlığı ile alakalı. Çoğunlukla 20 kilogramın üzerinde ağırlığa sahip elektrikli bisikletler, katlanır halde olsalar dahi taşımayı çok yorucu hale getirebilirler. Bu nedenle satın almaya karar verdiğiniz elektrikli bisikletin ağırlığına dikkat etmeniz önemli. Çoğu modeli katlandıktan sonra tekerleri üzerinde hareket ettiremediğinizi de belirtelim.

Donanım

Elektrikli bisikletler, farklı donanımlarıyla birbirinden ayrılabiliyor. Halihazırda sınırlı sayıda donanımla satışa sunuldukları düşünülürse bu farklılıkları yabana atmamak gerek.

LED gösterge paneli gibi donanımlarla bisiklet üzerindeyken; hızınızı, aldığınız toplam yolu, batarya durumunu ve pedal destek seviyesini görmeniz mümkün. Sürüşü çok daha konforlu bir hale getiren LED ekranların yanı sıra ekstra bagaj bölmesi ve USB şarj soketi de yine kullanışlılık seviyesini etkileyen donanımlardan.

Ön ve arka bölümde bulunan entegre LED aydınlatmalar, ışığın yetersiz olduğu ortamlarda çok daha güvenli bir sürüş deneyimi sağlarken, çamurluk gibi donanımlar kötü hava şartları karşısında sizin çevresel faktörlerden daha az etkilenmenizi sağlayacaktır. Elektrikli bisiklet tercihinde bu tarz donanımları da karşılaştırma listesine eklemek gerektiğini hatırlatalım.