İrade ya da diğer adıyla istenç belirli bir yapabilme gücünü, özgürlüğü içinde barındıran bir isteme durumunu ya da itici gücün varlığını ifade etmek için kullanılıyor. Hayatta başarılı olabilme konusunda büyük rolü olan irade gücü çocukların geleceğini belirliyor. Sağlam irade ilişkilerde, meslek hayatında, hayatın her alanında başarıyı getirdiği gibi; yanlış yollara sapmayı da engelliyor. Tüm bu sebeplerden dolayı irade eğitimi küçük yaşlardan itibaren verilmesi gereken bir eğitim olarak karşımıza çıkıyor.

İradeli olmak ancak iç denetim ile mümkün oluyor, bu da zaman içinde gelişiyor. Bu süreçte anne baba olarak çocuklara rehberlik etmek büyük önem taşıyor. İrade geliştirilebilir olduğu için irade zayıflığı gösteren çocuklar karşısında ailelerin telaşa kapılmak yerine sabırla onlara yol arkadaşlığı yapmaları, irade terbiyesi verirken istedikleri sonuca ulaşmalarını sağlıyor.

Peki çocuklara irade eğitimi verirken nelere dikkat edilmeli? Gelin, detayları hep birlikte gözden geçirelim.

Sorumluluk vermek

Sorumluluk almayan çocukların iradelerinin gelişmesini bekleyemeyiz; çünkü sorumluluk almak, alınan sorumluluğu yerine getirirken seçimler yapmayı, bu seçimler doğrultusunda kararlar almayı ve bu kararları sabırla, azimle uygulamayı; yapılan seçimlerin sonuçlarını kabul etmeyi yani sorumluluğunu almayı gerektiriyor ve tüm bunlar irade ile bağlantılı durumlar olarak iradenin gelişmesi konusunda rol oynuyorlar.

Bu noktada ebeveynler olarak çocuklarınıza yaşlarına uygun, taşıyabilecekleri sorumluluklar vermenizde fayda var. Aslına bakarsanız, çocuklar kendilerini hazır hissettikleri konularda atılımlarda bulunarak, üstlenmek istedikleri işleri dile getiriyorlar. Böyle bir durumda beklentiyi yüksek tutmadan, sonucun ne kadar başarılı olup olmayacağına takılmadan onlara fırsat verilmeli, iradelerini ortaya koymalarına müsaade edilmeli.

Arunas Yayıncılık Pedagog Onaylı 2 Yaş İrade Eğitim Etkinliği çocuklarınız için erken yaştan itibaren faydalanabileceğiniz bir kaynak. Dilerseniz çocuklarınızın 2, 3, 4, 5 yaşları için hazırlanmış Pedagog Onaylı İrade Eğitim Etkinliği serisinden de faydalanabilirsiniz.

Seçim hakkı tanımak

Çocuklarda irade eğitimi söz konusu olduğunda, onlara seçenekler sunmayı ve bunlar arasından seçim yapmalarına izin vermeyi unutmayın. Seçim yapmak, kendi iradelerini kullanmalarını ve bunun sonucunda olumlu veya olumsuz meydana gelen sonuçları görmelerini sağlayacaktır.

Siz seçimlerinin sonuçlarının olumsuz olacağını öngörseniz de yaşayarak öğrenmelerine izin vermelisiniz. Tabii geri dönüşü olmayacak büyük hatalara göz yummayı kastetmiyoruz. Böylece, deneme yanılma yöntemiyle zaman içinde iradelerini doğru yönde kullanmayı öğreneceklerdir.

Hazzı erteleyebilme becerisi kazandırmak

İrade gücü geliştirmede en üstünde durulması gerekenlerden biri de, anlık zevkleri öteleyebilme becerisi kazandırmaktır. Geleceği hiç düşünmeden sürekli anlık zevklere odaklanmak, o anki hazdan vazgeçebilme konusunda iradesizlik göstermek, uzun vadede geleceği tehlike altına sokacaktır.

Ebeveynler olarak çocukların her isteklerini anında yerine getirmek, onların sabırlı olmalarının ve dolayısıyla da irade geliştirmelerinin önünde engel teşkil edecektir.

Uzun vadeli düşünmeye alıştırmak

Yukarıda bahsettiğimiz, hazzı erteleyebilme becerisi ile bağlantılı olan uzun vadeli düşünmek; uzun vadedeki kazancı düşünerek o anki kazançtan ya da hazdan vazgeçmeyi ifade eder. Kısa vadede elde edilen kazanç veya zevk her ne kadar o an için mutluluk verici olsa da uzun vadede başarısızlıklara, bunun sonucu olarak da mutsuzluğa sebep olabilir.

Örnek vermek gerekirse, çocuklar oyun oynamayı, güzel havaların tadını çıkararak eğlenmeyi tercih edebilirler fakat yakın zamandaki bir sınav onların tüm geleceğini etkileyecek olabilir. Eğer böyle bir durumda irade gösterip geleceklerini o anki zevklere tercih etme becerisini, yani uzun vadeli düşünme yetisini onlara kazandırabilmişseniz hayat boyu doğru seçimler yaparak başarılı olmalarını sağlayabilirsiniz. Bunun için hedefler koymalarını ve bu hedeflere ulaşmak amacıyla planlama yapıp mücadele etmelerini sağlamalısınız.

İrade eğitimi konusunda daha detaylı bilgi edinmek isterseniz Çocuklarda İrade Eğitimi başlıklı kitaptan faydalanmanızı öneririz.

İrade gücünü artıracak aktivitelerde bulunmalarını sağlamak

İrade sahibi olmak konusunda çocuklarınıza destek olmak için iradelerini geliştirebilecekleri aktivitelerde bulunmalarını sağlayın. Bu aktiviteler; süreklilik göstererek başladıkları bir şeyi devam ettirmelerini sağlayabilecek, düzenli olarak yaptıkça iradelerini geliştirebilecek, mantıklarını kullanarak seçim yapmalarını ve bu seçimlerin sonuçlarını gösterebilecek, strateji yapmalarına imkan tanıyabilecek aktiviteler, oyunlar, zeka oyunları ve soruları, bilmeceler olabilir. Çocuklarınızın oyun yoluyla bu yeteneklerini geliştirebilmeleri için Zeka ve Strateji Oyunları kategorimizi inceleyebilirsiniz.