Genelde üniversite öğrencilerin araştırmaları arasında bulunan “çift anadal nedir?” sorusuna sıklıkla yanıt aranıyor. Çift Anadal, eğitim alınan lisans veya önlisans programında üstün başarıya ulaşan öğrencilerin, temel bölümlerine yakın içeriği gösteren ikinci bir bölümün derslerini de başarıyla geçmelerine olanak tanır. Bir diğer deyişle, çift diploma almalarına olanak sağlayan bir uygulama olarak öğrencilere pratiklik kazandırıyor. Mesela, resim ve sanatlar okuyan bir öğrenci resim öğretmenliği alanındaki dersleri de vererek her iki bölümün de diplomasını almaya hak kazanıyor. Bunun yanı sıra, çift anadal uygulaması öğrencileri zorlayan bir durum. Şayet ki, öğrenciler çift anadal almak üzere gecelerini gündüzlerine katarak birçok sosyal aktiviteden kendini soyutlayabiliyor ancak çift diploma sahibi olunması, öğrencilerin hem kariyer yaşamı hem de kazandırdığı yetiler bakımından da büyük önem taşıyor. 

Çift Anadal Programı Nedir?

Çift Anadal, eğitim alınan lisans veya önlisans programında üstün başarıya ulaşan öğrencilerin, temel bölümlerine yakın içeriği gösteren ikinci bir bölümün derslerini de başarıyla geçmelerini sağlıyor. Yani, çift diploma almalarına olanak sağlayan bir uygulama olarak öğrencilere pratiklik kazandırıyor. Üniversiteler başarı koşulunu ve diğer şartları sağlayan öğrencilerine ilgili kurumdan iki diplomayı sunuyor. Bu koşulda öğrencilerin eş zamanlı olarak ders alarak  2 ayrı diplomaya da sahip olabilmeleri gerekiyor. 

Çift Anadal Nasıl Yapılır?

Yükseköğretim kurumunda verilen lisans veya önlisans diploma programları arasında okunan bölümlerin ve fakülte kurullarının da önerisi ile senatonun onayı ile çift anadal programı açılıyor. Öğrencilerin ikinci anadal diploma programına kabul olması ise, ilgili programın yürütüldüğü bölümün önerisi ile Fakülte Yönetim Kurulunun onayı ile gerçekleştiriliyor. Aynı zamanda birden çok ikinci anadal diploma programına kayıt yaptırmak mümkün değil fakat, aynı anda ikinci anadal diploması için yandal programına kayıt yaptırılabiliyor. Yetenek sınavı sayesinde öğrenci çift anadal programı yetenek sınavında başarılı olduğunda iki diplomayı da birden almaya hak kazanılır.  

Çift Anadal Programına Başvuru Nasıl Yapılır?

Çift anadal programına başvurunun nasıl yapılması gerektiği de öğrencilerin sıklıkla yanıt aradığı sorular arasında bulunuyor. Süreç basit olsa da biraz uzun sürebilir. Öğrenci ikinci anadal diploma programı için, anadal diploma programının en erken 3. senenin başında başvurması gerekir. En geç ise, 4 yıllık programlarda 5. yarıyılın başında başvurabiliyor. Aynı şekilde 5 yıllık bölümlerde yedinci yarıyılın başında başvurabiliyor. 6 yıllık programlarda ise, dokuzuncu yarıyılın başında çift anadal programına başvurabiliyor. Başvuru sırasında anadal diploma programında yer alan genel not ortalamasının en az 100 üzerinden 70 olması gerekiyor. Bununla beraber, anadal diploma programının ilgili sınıflarında başarı sıralamasının en üst yüzde 20’sinde bulunuyor. Söz konusu şartları taşıyan bireyler anadal diploma programına başvurabiliyor. Yukarıdaki hususların yanı sıra, yükseköğretim kurumları da bazı kontenjanlar dahilinde öğrenci alabiliyor. Öğrenciler ise, bu şartlar kapsamında ilgili bölüme başvuru yapabilir.  

• Çift anadal programını yapacak bireylerin kontenjanı, anadal diploma programında bulunan genel not ortalamasının en az yüz üzerinden 70 olması şartıyla mümkün oluyor. Aynı zamanda Anadal diploma programında yer alan sınıfta %20 oranından az olmamak üzere üniversite senatoları tarafından belirleniyor. 
• Tıp, hukuk ve sağlık programları ile mühendislik bölümleri hariç tutularak, çift anadal gerçekleştirilecek programların kontenjanları da bölümlerin kontenjanının %20’sinden az olmadığında üniversite senatoları tarafından belirleniyor. 
• Anadal diploma programında yer alan genel not ortalaması yüz üzerinden 70 olan, fakat, anadal diploma programının ilgili sınıfında başarı sıralaması en üst yüzde 20’sinde bulunmayan öğrenciler, çift anadal gerçekleştirilecek programın ilgili senedeki taban puanından az olmaması şartıyla, puana sahip olan öğrenciler çift anadal programına başvurabiliyor. 
• Öğrencilerin çift anadal programına başvurabilmesi adına başvuru yaptığı yarıyıla kadar, anadal diploma programında aldığı bütün derslerini başarıyla tamamlaması şart koşuluyor. 
• Öğrencinin çift anadal programından mezun olması için ilgili bölümdeki genel not ortalamasının en az 70 olması gerekiyor. bütün çift anadal öğrenimi zarfında öğrencinin genel not ortalaması bir kereye mahsus olmak şartıyla 100 üzerinden 65’e düşebiliyor. Eğer genel not ortalaması ikinci kez 65’in altına düşerse, ikinci anadal diploma programından kayıt siliniyor. 
• İkinci anadal lisans programını sürdüren öğrenciye, mezuniyet diploması, sadece devam ettiği birinci anadal diploma bölümünden mezun olması durumunda veriliyor. 
• Çift anadal ikinci diploma bölümünde eğitim alan öğrencinin anadal programında da aldığı ve eşdeğerlikleri olan dersler, not çizelgesinde gösteriliyor. 
• Anadal diploma programından mezuniyet hakkı kazanan, fakat, ikinci diploma bölümünü henüz bitiremeyen öğrencilerin öğrenim süresi, ikinci anadalın bulunduğu fakültenin yönetim kurulu kararıyla 2 yarıyıl kadar uzuyor. 
• Çift anadal bölümünden 2 yarıyıl üst üste derse katılmayan öğrencinin 2. anadal diploma programından kaydı tamamen siliniyor. 
• Çift anadal programından çıkarılan öğrencilerin 2. anadal programından aldıkları derslerin ne şekilde değerlendirileceği ise, senato tarafından belirtiliyor. 
• Öğrencinin ikinci anadal programında başarılı olduğu fakat kabul edilmeyen dersleri, genel not ortalamasına dahil edilmeden diploma ve transkript ekinde bulunuyor. 

Yandal Programı Nedir?

Çift anadal ve yandal programları birbirinden birçok yönden ayrılıyor. Bu aşamada ise, öğrenciler yandal programının ne olduğuna dair araştırmalar gerçekleştiriyor. Yükseköğretim kurumları, başvuru koşullarını ve esaslarını yönetim kurullarının hem teklifi hem de senatolarının onayını belirleyip, yandal programı da düzenleyebiliyor. Yandal programını tamamlayan öğrencilere, eğitim gördükleri bölümde yalnızca başarı belgesi, bir başka deyişle yandal sertifikası takdim ediliyor. Söz konusu belgeler ise, bir diploma görevini üstlenmiyor.  

Yandal programlarının kontenjanları, alakalı bölümünün açılmasına karar veren yönetim kurulu tarafından belirleniyor. Başvurular ise, o programın yürütüldüğü yönetim kurulunca değerlendirmeye alınıyor. Şartları karşılayan öğrenciler ise yandal programını yapabiliyor. 

Yandal Başvuru Süresi Ne Zaman Yapılır?

Yandal başvuru süresi, öğrencilerin üzerinde hassasiyetle durulması gereken bir konu. Bu sürenin kaçırılması durumunda yandal programı diğer senelere veya dönemlere kalabiliyor. O nedenle ilgili sürenin göz önünde bulundurularak başvuru yapılması büyük önem taşıyor. Öğrenci, yandal programına, anadal lisans bölümünün en erken 3. döneminde, en geç ise 6. döneminde başvurması gerekiyor. Yandal programına, başvurulan yarıyıla kadar ise, alınan lisans programında bulunan tüm kredili dersleri başarılı bir biçimde geçmiş olması gerekiyor ancak bu şartı taşıyan öğrenciler yandal başvurusunda bulunabiliyor. 

Öğrencinin yandal başvurusu esnasında anadal programında bulunan genel not ortalamasının ise, en az 100 üzerinden 65 olması şart koşuluyor. Söz konusu şartları taşımayan öğrenciler, yandal programına kayıt yaptıramıyor. 

Yandal Programında Mezuniyet Süreci Nasıl Olur?

Yandal programında yapılan mezuniyet, anadal programında bulunan mezuniyeti hiçbir durumunda etkilemiyor. Yandal programına kayıtlı olan öğrenci, öğrenim sürecinin herhangi bir yarıyılında yandan programını kendi arzusu ile bırakabiliyor. Yandal programından kaydını sildiren öğrenciler, aynı yandal bölümüne bir kez daha kayıt yaptıramıyor. Hakkını kaybetmiş oluyor. 

Senato tarafından verilen karar nezdinde, yandal programlarına ilişkin ilgili Yönetmelikte belirtilenlere ek olarak güncel şartlar getirilebiliyor. Bu sayede ise, öngörülen asgari başarı notu da büyük ölçüde yükseltilebilir.