Vitaminler, vücudumuz için çok önemli olan besin öğeleri arasında yer alır. Hücrelerin yenilenebilmesinden vücut için gerekli olan enerjinin üretilebilmesine kadar pek çok işlemin gerçekleştirilebilmesini sağlar. İnsanın vücudunda sentezlenemeyen, ancak dışarıdaki besinler aracılığı ile vücuda alınabilen vitaminler, kendi içerisinde suda ve yağda erimesi noktasında ikiye ayrılır. İşte bu gruptan bir tanesi olan suda eriyen vitaminler arasında da B12 vitamini bulunur. 

Kırmızı kan hücrelerinin üretilmesini sağlayan B12, vücut sağlığı için oldukça önemlidir. Vücutta kendi kendine üretilemeyen bu vitamin, insanın ihtiyacı olan ve düzenli bir şekilde alınması gereken bir bileşiktir. Sinir dokularının korunmasına yardım eden B12, hem beyin hem de sinir sisteminin faaliyetlerini yürütebilmesinde etkin bir role sahip. Bu nedenle her insanın, özellikle de gelişme ve büyüme dönemindeki çocukların bu vitamini dikkatle alması gerekir. Suda eriyen vitaminler içerisindeki B12 vitamini nedir? B12 vitamini zengini besinler nelerdir? B12 vitamininin vücuttaki önemi nedir? İşte karşınızda insan sağlığı için hayati bir öneme sahip olan B12 hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar…

B12 Vitamini Nedir?

Vücut sağlığı için önemli fonksiyonlara sahip olan vitaminler, hayatın sürdürülebilirliğini sağlayan organik bileşiklerdir. Kendi içerisinde yapıları bakımından farklılık gösteren bu bileşiklerin kimi suda çözünebilirken kimi de yağda çözünür. A vitamini, D vitamini, E vitamini, K vitamini gibi yağda çözünen vitaminler, insanın vücudunda depolanır. Bu vitaminlerin vücut içerisinde birikmesi de zarara neden olabilir. B grubunda yer alan vitaminler ve C vitamini ise suda çözünebilen vitaminlerdir. B grubu içerisinde B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12 vitaminleri bulunur. Suda çözünebilen vitaminlerden B12 hariç diğerleri insan vücudunda depolanmaz.

Kobalamin ya da diğer adıyla B12 vitamini içerisinde bulunan kobalt nedeniyle kırmızı renginde kristal bir yapıya sahiptir. Suda çözünebilen bu vitamin, besinler yardımıyla vücuda alınır. Bu vitamin besinler içerisinde de metilkobalamin, hidro kobalamin, adeno kobalamin olmak üzere 3 farklı şekilde yer alır. B12 vitamininin insan vücudunda çok önemli rolleri vardır. Vücudun ihtiyacı olan enerjiyi elde etme, büyüme ve gelişmeyi sağlama, sinir ve beyin sistemindeki dokuların güçlenmesine yardımcı olma, alyuvarların yanı sıra protein oluşturma gibi etkin işlevlere sahiptir. Yetişkin bireylerin vücudunda 4-5 mg kadar bulunan B12 vitamini, metabolizmanın bazı tepkimeleri gerçekleştirmesinde yardımcı enzim işlevinde görev alır. Bu vitaminin karaciğer, böbrek ve kalpte daha çok bulunduğu bilinir. Kırmızı kan hücrelerinin üretilmesini sağlayan B12, eksildiği zaman alyuvar sayısında düşmeler olur, sinir sisteminde de bozukluklar ortaya çıkar. Bu neden gerekli besinlerle B12 vitamini alımına dikkat edilmelidir.

B12 Vitamini Zengini Besinler Nelerdir?

Bağışıklık sisteminde anahtar rollerden birine sahip olan B12 vitamini, daha çok hayvansal besinler aracılığı ile karşılanır. Bu vitamini en zengin şekilde içeren karaciğer, kalp, böbrek vb. sakatatlardır. B12 vitamininin karşılanması için kırmızı et tüketimi önemli bir yere sahiptir. Bunun yanında protein grubu içerisinde bulunan besinler de B12 vitamini içerir. Alabalık, somon, sardalya gibi balık çeşitleri hem omega-3 hem de B12 vitamini açısından önemlidir. Kabuklu deniz ürünleri arasında bulunan karides, midye, istiridye gibi ürünlerde protein açısından önemli ve zengindir. Bu ürünler B12 vitaminini de yüksek miktarda içerir. Bu vitamini içeren bir başka besin ise yumurtadır. Hem B12 vitaminini daha çok barındırması hem de bu vitaminin daha hızlı emilmesini sağlayan yumurtanın sarı kısmının tüketilmesine dikkat edilmelidir. Bu besinlerin yanı sıra süt ürünleri de yüksek miktarda B12 vitamini içeren besinlerdendir.

B12 vitamini bitkisel kaynaklar içerisinde de bol miktarda bulunur. Özellikle vegan beslenen kişilerde B12 vitamini eksikliği oldukça yaygındır. Bu bireyler B12 içeren koyu yapraklı sebzeler, baklagiller gibi bitkisel kaynakları tüketebilirler. Bunlar arasında pancar, barbunya, ıspanak, taze fasulye, yulaf, maydanoz, mantar, mercimek, brokoli ve bezelye vardır ayrıca ayçiçeği tohumu, badem, fındık da B12 vitaminini içerir. Narenciye, muz, avokado da B12 içeren meyveler arasında yer alır.

B12 vitamini zengini besinlerin doğru ölçüde, düzenli bir şekilde tüketilmesi gerekir. Aksi takdirde vücutta B12 eksikliği ortaya çıkar. Bu durum da el, kol, bacak gibi bölgelerde uyuşmaların ortaya çıkmasına neden olabilir. B12 vitamini çeşitli hastalıklara ve bazı ilaç kullanımlarına bağlı olarak da kişilerde görülebilir. Ciltte sararma, mide ağrıları, yürümede zorluk, uzun süren zihinsel yorgunluk, dil şişmesi, baş dönmesi, çarpıntı gibi belirtiler varsa dikkat edilmelidir çünkü bunlar B12 vitaminini eksikliğinden kaynaklı belirtilerdendir. B12 zengini besinleri beslenmenize dahil ederek doğru bir şekilde beslenebilir ve vücut sağlığınızı koruyabilirsiniz.

B12 Vitamininin Vücutta Önemi

Büyüme ve gelişme için oldukça önemli olan vitaminler, insanın yaşamsal faaliyetlerini sağlıklı bir şekilde yürütebilmesini sağlar. İnsanın vitamin ihtiyacı daha anne karnındayken başlar ve dünyaya geldiğinde de devam eder. İnsan beyni karbonhidrat ve amino asitleri temel gıda olarak kullanır. Bunun yanında vitamin ve minerallere de ihtiyaç duyar. Bu nedenle de vitaminlerin alımına çok dikkat edilmelidir. Her bir vitaminin farklı farklı görevleri vardır. İşte bu vitaminler arasında bulunan, vücut sağlığında hayati bir değer taşıyan, sinir ve beyin sistemindeki çok önemli etkisiyle bilinen vitamin, B12 vitaminidir.

B12, beyindeki hücrelerin yenilenmesinin yanı sıra onların korunmasını sağlar ayrıca insan vücudunda yer alan pek çok hücre arasındaki bağlantıyı sağlayan, çeşitli mesajları bu hücreler yardımıyla gerekli bölgelere gönderen ve onların vücut içerisindeki yönlendirmelerini yapan sinir sistemi, B12 yardımı ile düzenli bir şekilde çalışır. Sinir sisteminin B12 vitamininden eksik kalması halinde unutkanlık, konsantrasyon problemleri, odaklanma ve dolayısıyla da okul başarısının düşmesi gibi sorunlar ortaya çıkar.

Kırmızı kan hücreleri, hücrelere oksijen taşıması noktasında önemli bir fonksiyona sahiptir. B12 vitamini de bu hücrelerin temel yapısını oluşturur ve onların sayısının artmasına yardımcı olur. Bu vitaminin eksikliği sonucunda da kansızlık olarak bildiğimiz durum ortaya çıkar. B12 vitamini vücudumuz için çok önemli olan DNA ve RNA üretiminde de etkin bir öneme sahiptir. Hücrelerin bölünmesini ve artmasını sağlayan DNA sentezini destekleyen B12, cilt, saç ve tırnak sağlığında da önemlidir. B12 eksikliği halinde ciltte sararmalar, saçlarda dökülmeler ve tırnaklarda kırılmalar ortaya çıkabilir. Bu nedenle tüm belirtiler dikkate alınarak gerekli kontroller yapılmalı ve B12 vitamini zengini besinler tüketilmeye özen gösterilmelidir.

Bağışıklık sisteminde önemli olan B12 vitamini, düzenli bir şekilde alınmadığı zaman vücudun çalışmasında aksaklıklar ortaya çıkar. Suda eriyen vitaminlerden olan B12, vücuda girdiği andan itibaren kısa bir zaman sonrasında böbreklerden süzülür ve idrarla da dışarı atılır. Depolanabilen bir vitamin olan B12, böbrek, karaciğer ve diğer dokular içerisinde biriktirilir. Depolarda yer alan birikmiş B12 vitamini tükenene kadar da eksiklik belirtileri ortaya çıkmaz. Bu nedenle anne karnından yaşlılığa kadar her birey B12 vitamini alımına mutlaka dikkat etmelidir. Çeşitli türlerde bulunan B12 zengini besinlerle gerekli olan vitaminler alınmalı ve vücut sağlığına özen gösterilmelidir.